Dzieje kultury Krakowa i Małopolski w XIX i XX wieku (2013/14)


Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Wiadomości odnoszące się do wcześniejszych okresów dziejów kultury Krakowa i Małopolski.

Cele

Celem zajęć jest przedstawienie dorobku kulturalnego Krakowa i Małopolski w ostatnich dwóch stuleciach. Studenci winni nabyć umiejętność poprawnego odczytywania i interpretowania podstawowych zjawisk kultury Krakowa i Małopolski, rozumieć jej specyfikę i różnorodność w kontekście historycznym dziejów Polski i Europy tego okresu. Ponadto słuchacze nabywają umiejętność stosowania właściwego nazewnictwa w odniesieniu do specyficznych zjawisk kultury omawianego okresu.

Treści kształcenia

T.1 - Celem konwersatorium jest przedstawienie dorobku życia kulturalnego Krakowa i Małopolski w ostatnich dwóch stuleciach, ze szczególnym uwzględnieniem znaczących obiektów kultury, nauki i edukacji.
T.2 - Do istoty zajęć należy też ukazanie duchowej spuścizny intelektualnej czołowych lokalnych myślicieli, teologów, artystów i społeczników (wyznaczniki dorobku kulturowego regionu, charakter spuścizny intelektualnej i duchowej, związek kultury regionalnej i kultury narodowej).
T.3 - W trakcie zajęć poznają ważne miejsca tworzenia kultury lokalnej i narodowej, jak teatry, kina, kawiarnie itd.
T.4 - Zapoznają się z zabytkami sakralnymi, nekropoliami, jak również pomnikami związanymi z dziejami miasta, regionu i kraju

Efekty kształcenia

WIEDZA
W_1 Student ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej historii sztuki, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej.
W_2 Student ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla historii sztuki.
W_3 Student ma szczegółową wiedzę o współczesnych dokonaniach, szkołach badawczych, obejmującą wybrane obszary dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla historii sztuki.
W_4 Student zna i rozumie zaawansowane metody analizy, interpretacji, wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury, właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla historii sztuki.
W_5 Student ma podstawową wiedzę o instytucjach kultury i orientację we współczesnym życiu kulturalnym.

UMIEJĘTNOŚCI
U_1 Student posiada pogłębione umiejętności badawcze, obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla historii sztuki.
U_2 Student posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie historii sztuki oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych.
U_3 Student potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów dzieł sztuki, stosując oryginalne podejścia, uwzględniające nowe osiągnięcia historii sztuki, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
U_4 Student posiada umiejętność formułowania opinii krytycznych o wytworach kultury na podstawie wiedzy naukowej i doświadczenia oraz umiejętność prezentacji opracowań krytycznych w różnych formach i w różnych mediach.

KOMPETENCJE
K_1 Student ma świadomość swojej wiedzy z zakresu historii sztuki i umiejętności warsztatowych oraz rozumie potrzebę pogłębiania ich przez całe życie; potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób.
K_2 Student prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu, rozumie konieczność przestrzegania norm etycznych w pracy historyka sztuki i popularyzacji wiedzy z zakresu historii sztuki.
K_3 Student systematycznie uczestniczy w życiu kulturalnym, interesuje się aktualnymi wydarzeniami kulturalnymi, nowatorskimi formami wyrazu artystycznego, nowymi zjawiskami w sztuce.

Metody dydaktyczne

M.1 Wykład
M.2 Prezentacja multimedialna
M.3 Zajęcia terenowe

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Warunki zaliczenia: Warunkiem otrzymania zaliczenia jest aktywny udział w zajęciach (dopuszczalne 1 nieobecność w semestrze), przygotowanie i prezentacja referatu semestralnego oraz pozytywna ocena testu pisemnego.

Lektury podstawowe

Brückner A., Dzieje kultury polskiej, t. 4, Kraków 1946, reprint Warszawa 1991;
Dzieje Krakowa, t. 3-6, red. J. Bieniarzówna, J. Małecki, Kraków 1979-1997;
Piech S., W cieniu kościołów i synagog. Życie religijne międzywojennego Krakowa 1918-1939, Kraków 1999.
Ludwikowski L. Wroński T. Historia kultury Krakowa, Kraków 1993.

Lektury uzupełniające

Biberstein A., Zagłada Żydów w Krakowie, Kraków 2001;
Brzoza C. Kraków między wojnami, kalendarium 1918–1939, Kraków 1998;
Encyklopedia Krakowa, red. A. Stachowski, Warszawa-Kraków 2000;
Hoff J., Miasteczko i okolica – od średniowiecza do współczesności, Kolbuszowa 2006;
Kuźniecków J., Małopolska: edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe w regionie, Warszawa 2005;
Małopolska: regiony, regionalizmy, małe ojczyzny, red. E. Chudziński, Kraków 1999;
Mity i stereotypy w dziejach Polski, red. J. Tazbir, Warszawa 1991;
Nowacki A. Architektura krakowskich teatrów, Kraków 1982;
Piskozub A., Dziedzictwo polskiej przestrzeni. Geograficzno-historyczne podstawy struktur przestrzennych ziem polskich, Wrocław 1987;
Polska w XIX w. Państwo – społeczeństwo- kultura, red. S. Kieniewicz, Warszawa 1987;
Szaraniec L., Zabytkowe ośrodki miejskie: Górny Śląsk, Małopolska południowozachodnia, północno-zachodnia, Śląsk Opawski, Dolny Śląsk, Katowice 1992;
Wapiński R., Polska i małe ojczyzny Polaków. Z dziejów kształtowania się świadomości narodowej w XIX i XX w. po wybuch II wojny światowej, Wrocław 1994;
Wasylewski S., Życie polskie w XIX w., Kraków 1962;
Wilk B., W „małym Wiedniu nad Wisłą”. Życie codzienne Krakowa w okresie autonomii galicyjskiej 1867-1918, Kraków 2008;
Wroński J. Sz., Kościoły Krakowa, zbudowane w latach 1945 – 1989, Kraków 2010;
Wroński T. Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974;
Ziejka F., Poeci, misjonarze, uczeni. Z dziejów kultury i literatury polskiej, Kraków1998.