Współczesne systemy polityczne (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza z zakresu nauki o państwie, prawie i polityce.

Cele

Celem przedmiotu jest wprowadzenie studentów w zagadnienia funkcjonowania współczesnych demokratycznych systemów politycznych. Student zna i rozumie zasadnicze kierunki przemian i tendencje rozwoju współczesnych państw (władza ustawodawcza i wykonawcza, systemy wyborcze, grupy interesu, sądowa kontrola konstytucyjności prawa). Prezentowane są zachodnie systemy w aspekcie analizy porównawczej oraz konkretne instytucje i procesy polityczne współczesnego świata.

Treści kształcenia

T_1 zgromadzenia przedstawicielskie na świecie: organizacja, funkcjonowanie, elementy teorii systemów wyborczych; władza ustawodawcza we współczesnym państwie demokratycznym (status, organizacja, funkcje); władza wykonawcza; status administracji publicznej w systemie demokratycznym, krajowe modele administracji publicznej; pojęcie grup interesu; grupy nacisku w wybranych państwach.

T_2 parlamentarny proces decyzyjny (podmioty i kierunki zmian); pluralizm prawodawców; formuły wyborcza a system partyjny, przymus wyborczy (geneza, praktyka, wady i zalety); alternatywne procedury głosowania i parytet płci a partycypacja polityczna; władza wykonawcza a grupy interesów w wymiarze krajowym i europejskim; governance i reformy centrum rządu w Polsce i wybranych krajach; polityzacja administracji; władza wykonawcza a biurokracja.

T_3 konstytucyjne podstawy systemu politycznego; ustawodawstwo publiczne i ustawodawstwo prywatne; formuły wyborcze: symulacje i potencjalna manipulacja; etos służby publicznej: istota i wybrane regulacje; zorganizowane grupy interesu: podstawowe regulacje i etyczny wymiar działania; formalne i nieformalne kanały wpływu na decyzje polityczne, deparlamentaryzacja procesu decyzyjnego i prezydencjalizacja polityki.

T_4 izba wyższa parlamentu : projekt nieprzemyślany czy niepotrzebny, kierunki zmian; gabinety polityczne w systemie politycznym: o lepszą jakość polityki czy lesze stanowiska; służba cywilna w Polsce: nowe wyzwania i walka o wyższe standardy życia publicznego; Lobby or not to be czyli polski model lobbingu; reforma centrum rządu w Polsce: pożądane kierunki zmian; postulaty reform prawa wyborczego: państwo pluralistyczne czy neokorporacyjne; dobre rządzenie i smart government.

Efekty kształcenia

W wyniku przeprowadzonych zajęć student:

E_1 definiuje i wyjaśnia role i funkcje głównych uczestników sceny politycznej w wymiarze krajowym, europejskim i światowym.

E_2 identyfikuje zasadnicze dylematy związane z funkcjonowaniem współczesnych systemów politycznych; ma wiedzę o relacjach zachodzących między instytucjami politycznymi współczesnego świata.

E_3 rozpoznaje i wyjaśnia zasadnicze problemy związane z funkcjonowaniem i zarządzaniem państwem w aspekcie prawnym, organizacyjnym i etycznym; wskazuje najistotniejsze kwestie związane z etosem służby publicznej.

E_4 rozpoznaje motywy bądź przyczyny zachowań politycznych; poddaje krytyce nieetyczne zachowania w życiu politycznym; dyskutuje relacje między organami władzy ustawodawczej i wykonawczej.

E_5 analizuje źródła i przyczyny aktualnego układu aktorów na polskiej scenie politycznej; analizuje przebieg procesów politycznych.

E_6 argumentuje sądy na temat aktualnych wydarzeń poprzez odwołanie się do zachowań i decyzji politycznych uczestników życia politycznego.

E_7 jest zorientowany na wypracowanie własnego stanowiska w oparciu o racjonalny dobór argumentów.

E_8 dba o właściwie określenie i rozplanowanie w czasie czynności koniecznych do zaliczenia przedmiotu.

E_9 zna i krytycznie ocenia główne źródła wiedzy o bieżących i przeszłych wydarzeniach politycznych.

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny (M_1)
Wykład problemowy (M_2)
Metoda przypadków (M_3)

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Na pierwszych zajęciach przewidzianych w planie studiów studenci otrzymują dokładne informacje o warunkach zaliczenia, literatura będąca podstawą pracy własnej studenta podawana jest sukcesywnie w toku wykładów. Na ocenę końcową z przedmiotu składa się ocena z egzaminu pisemnego w formie testowo-opisowej obejmujący materię wykładów (W_1) oraz zalecaną literaturę (W_2). Z egzaminu pisemnego można uzyskać max. 100 pkt.(minimum 55 pkt. na zaliczenie).
Na ocenę 2.0 < 55 punktów
Na ocenę 3.0 ≥ 55
Na ocenę 3.5 ≥ 65
Na ocenę 4.0 ≥ 75
Na ocenę 4.5 ≥ 85
Na ocenę 5.0 ≥ 95

Lektury podstawowe

Żmigrodzki M., Dziemidok – Olszewska B.,(red.), Współczesne systemy polityczne, Warszawa 2007.

Lektury uzupełniające

Antoszewski A., Herbut R. (red.), Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza, Wrocław 2008.

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnej Europy, Warszawa 2006.

Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Warszawa 2007.

Bankowicz M., Demokracja – zasady, procedury, instytucje, Kraków 2006.

Gulczyński M., Panorama systemów politycznych świata, Warszawa 2004.

Nohlen D., Prawo wyborcze i system partyjny, przeł. R. Alberski i in., Warszawa 2004.

Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2007.