Historia mediów w Polsce i na świecie (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Znajomość historii powszechnej i historii Polski na poziomie matury ogólnej.
Umiejętność analizy treści przekazu medialnego np. informacji prasowej, historycznego tekstu źródłowego. Student winien znać również podstawowe wiadomości z dziedziny sztuk pięknych, teatru i filmu.

Cele

Zaznajomienie z fazami rozwoju mediów i ich przeobrażeń tak na przestrzeni dziejów, jak i w kontekście zjawisk społecznych. Zdobycie umiejętności opisu kształtowania kultury medialnej oraz rozwoju sposobów komunikowania się ludzi poprzez różnego rodzaju media w ujęciu historycznym.

Treści kształcenia

Kultura medialna człowieka i sposoby komunikowania się w społeczeństwie na przestrzeni wieków. Kultura oralna. Alfabetyzacja. Pismo. Druk. Prasa na świecie i w Polsce. I część: Zadania historii mediów, sposoby segmentacji procesu historycznego. Cywilizacja medialna. Początki mediów w starożytności. Kształtowanie się pisma i alfabetów. Druk i książka– wynalazki, ludzie i funkcjonowanie. Grecki dramat: nowy język przekazu. Początki prasy światowej. Historia cenzury w mediach na świecie i w Polsce. Rozwój prasy angielskiej w XVIII wieku. Prasa francuska w XVIII wieku. Prasa USA i pozostałych krajów europejskich w XVIII wieku. Rynek prasy francuskiej w XIX wieku. Historia prasy angielskiej w XIX wieku. Rozwój amerykańskiego rynku prasy w XIX wieku: pierwsze tabloidy. Najważniejsze tendencje w prasie światowej XX wieku. Rynek prasowy w systemach autorytarnych i totalitarnych oraz prasa trzeciego świata. Propaganda – komunikowanie - informacja. Historia sondażu. Prasa polska do 1795 roku. Prasa polska pod zaborami – najważniejsze różnice i podobieństwa pomiędzy rynkami w trzech zaborach, charakter cenzury. „Wojna starej i nowej prasy warszawskiej”. Polskie czasopisma artystyczne, kulturalne i prasa gadzinowa na przestrzeni dziejów. Polska prasa emigracyjna. Rozwój polskiego rynku prasowego w dwudziestoleciu międzywojennym. Polska prasa w czasie II wojny światowej. Prasa Lubelska, powojenny socrealizm i okres Gomułki w prasie. Propaganda sukcesu w mediach w latach 70. Drugi obieg i prasa lat osiemdziesiątych. „Kultura Paryska” i Jerzy Giedroyć.

Efekty kształcenia

WIEDZA - W wyniku przeprowadzonych zajęć student identyfikuje fazy historyczne rozwoju mediów, nazywa i definiuje komunikaty i epoki historyczne związane z komunikowaniem się człowieka. Wylicza sposoby relacji zapośredniczonych przez media w kontekście społecznym. Definiuje poszczególne media i nazywa odpowiednio rodzaje gatunków przekazu w poszczególnych rodzajach medialnych.

UMIEJĘTNOŚCI - Student porządkuje wiedzę historii mediów w kontekście ogólnej historii, rozwija znajomość istotnych dla dziennikarza zmian cywilizacyjnych w kontekście medialnym. Umie krytycznie spojrzeć na proces wytwarzania komunikatów medialnych.

KOMPETENCJE i POSTAWY - Student nabywa wrażliwości na złożoność procesów medialnych i komunikacyjnych, staje się zdolnym do krytycznej analizy przekazów medialnych na przestrzeni historii. Postrzega media jako narzędzia budujące relacje społeczne. Staje się świadomym odbiorcą zdolnym do zastosowania etyki w ocenie przekazu medialnego.

Metody dydaktyczne

Wykład (metoda podstawowa) oraz analiza źródeł drukowanych, cyfrowych, dzieł audiowizualnych oraz pokaz np. slajdów, audycji, filmów.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Zaliczenie na zakończenie I semestru. Egzamin z całego roku na zakończenie II semestru. W trakcie trwania zajęć możliwe prace pisemne oraz kolokwia (test pisemny) cząstkowo sprawdzające stan wiedzy studenta.

Lektury podstawowe

- Bajka Z., Historia mediów, ABCmedia, Kraków 2008.
- Goban-Klas T., Cywilizacja medialna, WSiP, Warszawa 2005.
- Prasa, radio i telewizja w Polsce - zarys dziejów", (red.), Warszawa 2001.
- Słownik wiedzy o filmie, Park Edukacja, W-wa-Bielsko-Biała 2009.

Lektury uzupełniające

- Arystoteles, Poetyka, BN, Warszawa 1998.
- Bauer Z., Chudziński E., Dziennikarstwo i świat mediów, Universitas, Kraków 2000.
- Bereś W., Czwarta władza. Najważniejsze wydarzenia medialne III RP, Pruszyński i Spółka, Warszawa 2000.
- Hendrykowski M., Leksykon gatunków filmowych, Studio Filmowe MONTEVIDEO, Poznań-Wrocław 2001.
- Kossowska E., Adamowski R., Media wyznaniowe w Polsce 1989-2004”, IDUW, Warszawa 2004.
- Paczkowski A., Czwarta władza, Omega, Warszawa 1973.
- Wolert W. , Szkice z dziejów prasy światowej, Universitas, Kraków 2005.