Literatura religijna (2014/15)


Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Ogólna wiedza o obrazie jako narzędziu komunikacji.
Podstawowe umiejętności w zakresie interpretacji artefaktów.

Cele

*Zdobywanie wiedzy o komunikacji wizualnej w dawnych wiekach i współcześnie
* Stosowanie kategorii pojęciowych z zakresu komunikacji wizualnej
* Poznawanie różnych metod interpretacji obrazu oraz określania jego funkcji
* Rozpoznawanie sposobów oddziaływania obrazów na odbiorcę oraz metod perswazji wizualnej
* Nabycie zdolności rozumienia zjawisk wizualnych w kulturze współczesnej
*Dyskutowanie nad formami dawnej i współczesnej komunikacji wizualnej

Treści kształcenia

1. Czym jest obraz? Rola i funkcje wizerunków w dawnych wiekach – wprowadzenie
Belting, H., Miejsce obrazów, „Artium Quaestiones”, t. 12, 2000, s. 295-321
Białostocki J., Estetyka obrazu, [w:] Tegoż, Refleksje i syntezy ze świata sztuki. Cykl drugi, War-szawa 1987, s. 42-54
Gombrich E., Obraz wizualny, [w:] Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, Warszawa 1990, s. 312-338
Mirzoeff N., Podmiot kultury wizualnej, „Artium Quaestiones”, t. 17, 2006, s. 249-271
2. Sposoby obrazowania w sztuce europejskiej od antyku do współczesności (analiza wybranych przykładów)
Beckett W., Historia malarstwa. Wędrówki po historii sztuki zachodu, Warszawa 2003
3-4. Metody analizy i interpretacji obrazu: Analiza formalna – kolor, plama, faktura, linia, kształt obrazu, kompozycja. Analiza
ikonograficzna, ikonologiczna i semiotyczna
Gage J., Kolor i kultura. Teoria i znaczenie koloru od antyku do abstrakcji, Kraków 2008, s. 79-92, 191-246
Salwa M., Iluzja w malarstwie. Próba filozoficznej interpretacji, Kraków 2010, s. 11-46
Gębarowicz M., Symbolika w architekturze, jej pojęcie i rola, [w:] Sarmatia artistica, Warszawa 1968, s. 273-287
Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, Warszawa 1990, s. 30-97 (T. Teodorov), 98-107 (H. E. Gombrich), s. 339-357 (R. Wittkower)
Hani J., Symbolika świątyni chrześcijańskiej, Kraków 1994
Panofsky E., Ikonografia i ikonologia, [w:] Tegoż, Studia z historii sztuki, Warszawa 1971, s. 11-32
Porębski, M.., Semiotyka a ikonika., [w: ] Tegoż, Sztuka a informacja, Kraków 1986, s. 105-115
Wallis M., Sztuki i znaki. Pisma semiotyczne, Warszawa 1983
5. Słowo i obraz – od emblemu do komiksu
Białostocki J., Słowo i obraz, [w:] Słowo i obraz. Materiały Sympozjum Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk, Nieborów 29 września - 1
października 1977, red. A. Morawińska, Warszawa 1982, s. 7-15
Dąb-Kalinowska B., Słowo i ikona, [w:] Brak słów. Topos „niewysłowienia” w nauce i literaturze o sztuce, red. M. Poprzęcka, Warszawa 2007, s. 123-13
Hendrykowski M., Słowo w filmie, Warszawa 1982, s. 29-55, 56-80
Szyłak, J., Poetyka komiksu. Warstwa ikoniczna i językowa, Gdańsk 2000
Toeplitz K. T., Sztuka komiksu, Warszawa 1985
6. Zleceniodawcy obrazów – społeczna funkcja wizerunków
Mecenas – kolekcjoner – odbiorca. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Katowice, listopad 1981, Warszawa 1984, s. 9-27
Pieniążek-Samek M., Tributum gratitudinis reddo. Fundacje artystyczne na terenie Kielc w XVII i XVIII wieku. Studium z historii kultury, Kielce 2005, s.
11-30
Śnieżyńska-Stolot E., Pojęcie mecenatu artystycznego, „Folia Historiae Artium”, t. 17, 1981, s. 5-13
Z dziejów mecenatu kulturalnego w Polsce, red. J. Kostecki, Warszawa 1999, s. 11-37
7-8. Potęga wizerunków, czyli o oddziaływaniu obrazu na odbiorcę. Obraz i kult
Freedberg D., Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005, s. 27-40, 100-137, 163-194, 251-287, 322-383
Jurkowlaniec G., Paradoksy obecności. Obrazy kultowe w Rzymie w późnym średniowieczu i w cza-sach nowych, [w:] Twarzą w twarz z obrazem, red. M.
Poprzęcka, Warszawa 2003, s. 21-38
Jurkowlaniec G., Kult obrazów a kult świętych w nowożytnym Krakowie, „Barok”, t. 22, 2004, s. 69-87
Jurkowlaniec G., Epoka nowożytna wobec średniowiecza. Pamiątki przeszłości, cudowne wizerunki, dzieła sztuki, Wrocław 2008, s. 73-105, 273-285
Kapustka M., Sprzeciw wobec sprzeciwu – próby obrony obrazów w obliczu reformacyjnego ikono-klazmu, [w:] Sztuka i dialog wyznań w XVI i XVII wieku,
Warszawa 2000, s. 89-101
Obraz i kult. Materiały z konferencji „Obraz i kult” KUL – Lublin 6-8 października 1999, red. M. U. Mazurczak, J. Patyra, Lublin 2002, s. 111-119 (S.
Krajewski), 275-287 (M. Kapustka)
Pasierb J., Problematyka sztuki w postanowieniach soborów, „Znak” 1964 nr 12, s. 1460-1482
9. Antropologia obrazu
Belting H., Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, Kraków 2007, s. 142-170, 254-285
10. Perswazja wizualna cz. 1 - obraz jako narzędzie propagandy
Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień, War-szawa 2003
Chrościcki J. A.,. Sztuka i polityka. Funkcje propagandowe sztuki w epoce Wazów 1587-1668, War-szawa 1983
Morka M., Sztuka dworu Zygmunta Starego. Treści polityczne i propagandowe, Warszawa 2006
Czyżniewski M., Propaganda polityczna władzy ludowej w Polsce 1944-1956, Toruń 2005
Jarecka U., Propaganda wizualna słusznej wojny. Media wizualne XX wieku wobec konfliktów zbrojnych, Warszawa 2008
Propaganda PRL, red. P. Semkow, Gdańsk 2004
Witkowski I., Propaganda Trzeciej Rzeszy, Warszawa 2008
11. Perswazja wizualna cz. 2 - świat reklamy
Albin K. , Reklama. Przekaz, odbiór, interpretacja, Warszawa 2000
Goślicki J., Sztuka reklamy, Kraków 1993
Nowe Media w komunikacji społecznej w XX wieku, (red.) Hopfinger M., Warszawa 2002, s. 488-502
12-15. Współczesne środki komunikacji wizualnej – fotografia, film, wideo, media cyfrowe
Krzystek W., Dwuplanowy (werbalny i niewerbalny) charakter komunikacji filmowej, w: Problemy semiotyczne filmu, Katowice 1980, s. 70-79
Nowe Media w komunikacji społecznej w XX wieku, (red.) Hopfinger M., Warszawa 2002, s. 59-68, 78-92, 217-228, 229-244, 293-315, 330-346, 357-365,
405-416, 503-521, 614-628, 629-638, 651-668
Pogranicza audiowizualności. Parateksty kina, telewizji i nowych mediów, red. A. Gwóźdź, Kraków 2010, s. 279-297, 415-430, 449-463, 513-531
Rouille A., Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną, Kraków 2007, s. 107-183, 185-216
Kluszczyński R.W., Film, wideo, multimedia. Sztuka ruchomego obrazu w erze elektronicznej, War-szawa 1999

Efekty kształcenia

wiedza w zakresie treści kształcenia

Metody dydaktyczne

wykład, prezentacja multimedialna, konsultacje indywidualne

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Egzamin pismeny zakończony oceną

Lektury podstawowe

Bergström B.,Komunikacja wizualna, PWN, Warszawa 2009.
Mikołowski Pomorski J.,Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie, Wyd. Akademii Ekono-micznej w Krakowie, Kraków 1999.
Barry A.M.,Visual Intelligence: Perception, Image and Manipulation in Visual Communication, Sta-te University of New York Press, New York 1997.

Lektury uzupełniające

Frutiger A.,Człowiek i jego znaki, Wyd. Do, Warszawa 2005.
Oblicza komunikowania wizualnego, red. Polak R., Kraków - Rzeszów - Zamość 2011.
Baudrillard J., Symulakry i symulacja, Warszawa 2005
Berger J., Sposoby widzenia, Poznań, 1997
Bergström B., Komunikacja wizualna, Warszawa 2009
Freedberg D., Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005
Helman A., Ostaszewski J., Historia myśli filmowej, Gdańsk 2007
Manovich L., Język nowych mediów, Warszawa 2006
Michałowska M., Niepewność przedstawienia. Od camera obscura do współczesnej fotografii, Kra-ków 2003
Nowe Media w komunikacji społecznej w XX wieku, (red.) Hopfinger M., Warszawa 2002
Pincas S. , Loiseau M., Historia reklamy 1842-2006, Kolonia 2009
Płażewski J., Historia filmu 1895-2005, Warszawa 2007
Porębski M., Ikonosfera, Warszawa 1972
Sontag S., O fotografii, Warszawa 1986
Thomson O., Historia propagandy, Warszawa 2001

Uwagi

br