Historia filozofii współczesnej (2014/15)


Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Uczestnik powinien posiadać wiedzę z zakresu historii filozofii europejskiej od starożytności po czasy nowożytne, obejmującą najważniejsze dzieła filozofów, teorie, stanowiska i wyraźnie określone obszary problemowe w niej występujące.

Cele

Student ma zdobyć umiejętność samodzielnego czytania tekstów źródłowych. Celem ćwiczeń jest analizę wybranych tekstów źródłowych filozofii współczesnej. Analiza wybranych fragmentów tekstu wprowadza ma wprowadzić w dyskusję nad zasadniczymi pojęciami i zagadnieniami filozofii współczesnej.

Treści kształcenia

Analiza wybranych fragmentów tekstów:
a) idealizmu niemieckiego i filozofii neokantyzmu
a) S. Kierkegaarda i F. Nietzschego
b) fenomenologii i filozofii egzystencjalnej
c) pozytywizmu filozoficznego
d) współczesnej filozofii francuskiej Lektura i analiza tekstów:

- S. Kierkegaarda, Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, zrozumienie i analiza problemów związanych ze strukturą egzystencji, wiary i zagadnień etyczno-estetycznych.
- F. Nietzschego, Tako rzecze Zaratustra, ze szczegółową analizą przedmowy do tego dzieła i pod-stawowych zagadnień zawartych w dziele.
- H. Bergsona, Myśl i Ruch. Dusza i ciało, ze szczególnym zwróceniem uwagi na takie zagadnienia jak: intuicja filozoficzna, relacja filozofia i nauka, oraz wyjaśnienie pojęć: intuicja, instynkt i inteligencja.
- M. Heideggera, Bycie i czas, próba zrozumienia podstawowych zagadnień takich jak struktura i sens bycia, bycie autentyczne; rozumienie pojęć: Dasein, byt, bycie, śmierć, troska, lęk, czasowość.
- E. Husserla, Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, wprowadzenie w metodę fenomenologiczną Husserla i analiza podstawowych pojęć myśli fenomenologicznej.
- J. S. Milla, O wolności, gdzie analizie zostaną poddane rozważania związane z wolnością jednostki wobec społeczeństwa oraz wolność myśli i słowa
- E. Lévinasa, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, próba koncentracji dyskusji na problemie etyki, z której wyrastają pierwsze zasady otwierające ja na metafizykę, oraz analiza podstawowych pojęć takich jak: Inny, logos, byt, twarz, różnica, inność.
- R. Rorty, Relatywizm: odnajdywanie i tworzenie, z wprowadzeniem w podstawowe zagadnienia myśli postmodernistycznej.
- J. P. Sartr`a, Egzystencjalizm jest humanizmem, ze zwróceniem uwagi na egzystencjalizm ateistyczny i humanistyczny.. Lektura i analiza tekstów:

- S. Kierkegaarda, Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, zrozumienie i analiza problemów związanych ze strukturą egzystencji, wiary i zagadnień etyczno-estetycznych.
- F. Nietzschego, Tako rzecze Zaratustra, ze szczegółową analizą przedmowy do tego dzieła i pod-stawowych zagadnień zawartych w dziele.
- H. Bergsona, Myśl i Ruch. Dusza i ciało, ze szczególnym zwróceniem uwagi na takie zagadnienia jak: intuicja filozoficzna, relacja filozofia i nauka, oraz wyjaśnienie pojęć: intuicja, instynkt i inteligencja.
- M. Heideggera, Bycie i czas, próba zrozumienia podstawowych zagadnień takich jak struktura i sens bycia, bycie autentyczne; rozumienie pojęć: Dasein, byt, bycie, śmierć, troska, lęk, czasowość.
- E. Husserla, Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, wprowadzenie w metodę fenomenologiczną Husserla i analiza podstawowych pojęć myśli fenomenologicznej.
- J. S. Milla, O wolności, gdzie analizie zostaną poddane rozważania związane z wolnością jednostki wobec społeczeństwa oraz wolność myśli i słowa
- E. Lévinasa, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, próba koncentracji dyskusji na problemie etyki, z której wyrastają pierwsze zasady otwierające ja na metafizykę, oraz analiza podstawowych pojęć takich jak: Inny, logos, byt, twarz, różnica, inność.
- R. Rorty, Relatywizm: odnajdywanie i tworzenie, z wprowadzeniem w podstawowe zagadnienia myśli postmodernistycznej.
- J. P. Sartr`a, Egzystencjalizm jest humanizmem, ze zwróceniem uwagi na egzystencjalizm ateistyczny i humanistyczny..

Efekty kształcenia

Uczestnik powinien znać podstawowe teksty filozofii współczesnej a także umiejętność czytania i analizowania tekstów ze zrozumieniem podstawowych zagadnień w nich zawartych. Uczestnik:
(K_W07)- zna metody interpretacji tekstu filozoficznego

(K_U03)- czyta i interpretuje ze zrozumieniem tekst filozoficzny

(K_U05)- poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną

(K_U12)- trafnie przywołuje w swoich argumentacjach poglądy i argumenty filozoficzne autorów klasycznych i współczesnych

Metody dydaktyczne

Ćwiczenia prowadzone są poprzez:
M_1.-wprowadzenie w kontekst historyczny tekstu
M_2.-czytanie i analiza tekstów źródłowych
M_3.- dyskusja nad podstawowymi zagadnieniami i pojęciami
M_4.- pisemne sprawozdanie z dyskusji i kontrolna praca pisemna

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Warunkiem otrzymania oceny jest:
W_1.-uczestnictwo w prowadzonych ćwiczeniach
W_2.- umiejętność analizy wybranych tekstów filozofii współczesnej
W_3.- aktywny udział w dyskusjach związanych z wybranymi problemami zawartymi
w tekstach
W_4.-pisemne sprawozdanie z prowadzonych ćwiczeń
W_5.- praca pisemna (analiza wybranego zagadnienia spośród dyskutowanych autorów)

Lektury podstawowe

Bergson H., Myśl i Ruch. Dusza i ciało, tłum. P. Belina i K. Błeszczyński, Warszawa 1963, s. 69–97.
Heidegger M., Bycie i czas, tłum. B. Baran, Warszawa 1994, s. 3–55, 332–365.
Husserl E., Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, tłum. D. Gierulanka, Warszawa 1975, s. 13–92, 280–316.
Kierkegaard S., Bojaźń i drżenie, tłum. J. Iwaszkiewicz, Warszawa 1969 (również inne wydania).
Lévinas E., Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Ko-walska, Warszawa 1998, s. 18–44.
Mill, J.S., Owolności, tłum. T. Kotarbiński, Warszawa 1959 (wybrane fragmenty)
Nietzsche F., Tako rzecze Zaratustra, tłum. W. Berent, Poznań 1995.
Rorty R., Relatywizm: odnajdywanie i tworzenie, [w:] Habermans, Rorty, Kołakowski: Stan filozofii współczesnej, red. J. Niżnik, Warszawa 1996, s. 49–70.
Sartre J. P., Egzystencjalizm jest humanizmem, tłum. J. Krajewski, War-szawa 1998.

Lektury uzupełniające

Kuderowicz Z. (red.), Filozofia współczesna, t. I–II, Warszawa 1990.
Michalski K., Heidegger i filozofia współczesna, Warszawa 1978.
Miś A., Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 1998.
Ayer A. J., Filozofia w XX wieku, tłum. T. Baszniak, Warszawa 2000.
Copleston F., Historia filozofii, t. VII–IX, Warszawa 1998.
Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, t. 1,2, Kraków 2009.