Filozofia polityki (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Kurs podstaw filozofii, zaliczona historia filozofii, ukończone studia magisterskie. Wykład dla doktorantów.

Cele

Zapoznanie studentów z filozofią polityki ze zwróceniem uwagi na poszczególne zagadnienia charakterystyczne dla tej dziedziny filozofii, jak również z uwzględnieniem współczesnych trendów politycznych

Treści kształcenia

1. Filozofia polityki – wprowadzenie, główne zagadnienia, pojęcia i ich geneza
2. Zarys historii filozofii polityki.
a. Klasyczna filozofia polityki: Platon, Arystoteles, św. Augustyn i św. Tomasz
b. Nowożytna filozofia polityki: Polityka bez złudzeń (N. Machiavelli), Hobbes i po co nam państwo, liberalizm: J. Locke, Monteskiusz, B. Constant i J. S. Mill, J. J. Rousseau: wolność, równość i braterstwo, I. Kant i polityka w imię rozumu
3. Sprawiedliwość i jej rodzaje (sfery sprawiedliwości)
4. Koncepcje wolności (wolność negatywna i wolność pozytywna)
5. Równość w polityce, równość szans i parytety. Równość jako spoiwo państwa. Równy podział zasobów (R. Dworkin)
6. Rodzaje wspólnot (komunitaryzm – komunizm – liberalizm – libertarianizm; liberalna demokracja)
7. Idee anarchistyczne i socjalistyczne, socjaliści utopijni.
8. Totalitaryzm jako zagrożenie dla demokratycznego państwa. Hannah Arendt i korzenie totalitaryzmu
9. Podstawy filozoficzne i ideologiczne komunizmu. Praktyka polityczna i skutki społeczne.
10. Współczesny liberalizm (R. Popper, F. Hayek, J. Rawls, I. Berlin, J. Gray, R. Roty)
11. Klasyczny i współczesny konserwatyzm – E. Burke, de Maistre, M. Oakeshot, C. Schmitt
12. Klasyczna filozofia polityki jeszcze raz: L. Strauss, E. Vogelin, A. Bloom
13. Współczesny feminizm.
14. Idea wielokulturowości i politycznej poprawności. Tolerancja jako wartość relacyjna, zderzenie cywilizacji, fundamentalizm i „koniec historii”. Problem terroryzmu.
15. Społeczeństwo konsumpcyjne a polityka (ekonomizacja polityki, redefinicja wartości, polityka jako zawód a nie powołanie); Postpolityka, postpaństwo – ponowoczesność w sferze politycznej i publicznej.

Metody dydaktyczne

wykład

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

egzamin - test pisemny na koniec zajęć podczas sesji egzaminacyjnej

Lektury podstawowe

Szahaj A, Filozofia polityki, Kraków 2014.
Swift A., Wprowadzenie do filozofii politycznej, Kraków 2010.
Król Marcin, Filozofia polityczna, Kraków 2008.

Lektury uzupełniające

Szahaj Andrzej, Marek N. Jakubowski, Filozofia polityki, Warszawa: PWN 2005
Arendt Hannah, O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, przeł. A. Łagodzka i W. Madej, Waszawa 1999.
Arendt Hannah, Korzenie totalitaryzmu,
Śpiewak Paweł, Komunitarianie. Wybór tekstów,wyd. Alteheia, Warszawa 2000.
Gray John, Liberalizm, przeł. R. Dziubecka, Kraków 1994.
Hayek Friedrich A. von, Konstytucja wolności, Wrocław 1987.
Kymlicka Will, Współczesna filozofia polityczna, przeł. A. Pawelec, Kraków 1998.
Legutko Ryszard, Spory o kapitalizm, Kraków 1994.
Liberalizm u schyłku XX wieku, red. Justyna Miklaszewska, Kraków 1999.
Schmitt Carl, Teologia polityczna i inne pisma, przeł. M. A. Cichocki, Kraków 2000.
Strauss Leo, „Czym jest filozofia polityki?”, w: Sokratejskie pytania, przeł. P. Maciejko, Warszawa 1998.
Szlachta Bogdan, Konserwatyzm, Kraków 1998.
Weber Max, „Polityka jako zawód i powołanie”, w: Polityka jako zawód i powołanie, przeł. A. Ko-packi i P. Dybel, Kraków 1998.
Copleston F., Historia filozofii, t. I–IX, Warszawa 1989–2001.
Goodin R. E., Pettit F., Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, Warszawa 2002.
Król M., Historia myśli politycznej od Machiavellego po czasy współczesne, Gdańsk 1998.
Legutko R., Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte, Kraków 1994.
Manent P., Intelektualna historia liberalizmu, Kraków 1994.
Mysona Byrska J., Etyczne aspekty demokracji, Kraków 2012.
Miner B., Zwięzła encyklopedia konserwatyzmu, Poznań 1999.
Porębski Cz., Umowa społeczna. Renesans idei, Kraków 1999.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. I-V, Lublin 1993-2002.
Sandel M., Czego nie można kupić za pieniądze, Warszawa 2012.
Scruton R., Słownik myśli politycznej, Poznań 2002.
Strauss L., Cropsey J., Historia filozofii politycznej, Warszawa 2010.
Śpiewak P., Ideologie i obywatele, Warszawa 1991.