Historia partii politycznych (2014/15)
Sylabus
- Tytuł zajęć: Historia partii politycznych
- Rok akademicki: 2014/15 Zajęcia dostępne w ramach przedmiotu:
- - Historia partii politycznych [na kierunku:] doktryny polityczne i prawne, studia pierwszego stopnia (licencjackie), stacjonarne, II rok, semestr letni [drukuj sylabus]
- [prowadzący konwersatorium:30h/zo/1ECTS]: dr Elżbieta Przybył-Sadowska
- [prowadzący konwersatorium:30h/zo/1ECTS]: dr Elżbieta Przybył-Sadowska
- Osoba odpowiedzialna za treść sylabusa: dr Elżbieta Przybył-Sadowska
Sylabus
Wymagania wstępne
Student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu historii Europy XVIII, XIX i XX w., tak aby zidentyfikować i nazwać najważniejsze zjawiska, jakie wpłynęły na ukształtowanie się stronnictw politycznych. Powinien również wykazać się umiejętnością zdefiniowania najważniejszych wydarzeń gospodarczych i społecznych związanych ze wskazanym okresem.
Cele
Przedmiot ma na celu zaznajomienie studentów z podstawowymi pojęciami z zakresu badań nad historią partii politycznych. Zmierza również do wyjaśnienia funkcjonujących w literaturze przedmiotu klasyfikacji oraz typologii a także do zdefiniowania i ukazania czynników jakie wpłynęły na wykształcenie się współczesnych systemów partyjnych. Poprzez odwołania do kolejnych państw zajęcia pozwolą dostrzec pewne elementy wspólne omawianego procesu przy jednoczesnym podkreśleniu jego specyfiki w różnych częściach Europy. Ponadto celem konwersatorium jest także częściowa analiza współczesnych systemów partyjnych ze szczególnym uwzględnieniem systemu polskiego.
Treści kształcenia
Przedmiot koncentruje się na genezie i funkcjonowaniu systemów partyjnych. Przedstawia podstawowe pojęcia oraz typologie. Koncentruje się na historycznym rozwoju stronnictw politycznych. Omawia typy rodzin partyjnych oraz ich ewolucję ideową. Prezentuje zamiany zachodzące w systemach partyjnych. Szczegółowo analizuje polski system partyjny z uwzględnieniem procesu tworzenia, działania, finansowania oraz delegalizacji stronnictw politycznych. Traktuje również o systemach partyjnych wybranych państw europejskich oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki.
1. Pojęcie partii politycznej i systemu partyjnego. Badania nad partiami politycznymi (omówienie elementów definicyjnych oraz wskazanie podstawowych nurtów badawczych).
2. Klasyfikacje i zadania partii politycznych (podziały wg. kryterium funkcjonalnego, ideologicznego, strukturalnego).
3. Koncepcje genezy partii politycznych oraz kształtowanie się modelu stronnictw politycznych. Rozwój historyczny partii politycznych, ekonomiczne, historyczne i społeczne uwarunkowania tworzenia partii politycznych. Zasadnicze etapy rozwoju partii politycznych.
4. Ewolucja ideowa partii politycznych – główne rodziny stronnictw politycznych.
5. Powstanie i funkcjonowanie systemów partyjnych – najważniejsze pojęcia i klasyfikacje. Zmiany zachodzące w systemach partyjnych ze szczególnym uwzględnieniem ostatnich dekad XX w.
6. System partyjny w ramach systemu politycznego państwa. Partie w strukturach władzy. Wpływ systemu wyborczego na system partyjny.
7-8 Polski system partyjny. Tworzenie partii politycznych ich instytucjonalizacja oraz struktura wewnętrzna. Partia jako podmiot stosunków publicznoprawnych. Finansowanie partii politycznych w Polsce oraz ich opodatkowanie.
9. System partyjny Zjednoczonego Królestwa Wielkiej
Brytanii i Irlandii Północnej.
10.System partyjny Stanów Zjednoczonych Ameryki.
11.System partyjny Szwecji.
12.System Partyjny Hiszpanii.
1. Pojęcie partii politycznej i systemu partyjnego. Badania nad partiami politycznymi (omówienie elementów definicyjnych oraz wskazanie podstawowych nurtów badawczych).
2. Klasyfikacje i zadania partii politycznych (podziały wg. kryterium funkcjonalnego, ideologicznego, strukturalnego).
3. Koncepcje genezy partii politycznych oraz kształtowanie się modelu stronnictw politycznych. Rozwój historyczny partii politycznych, ekonomiczne, historyczne i społeczne uwarunkowania tworzenia partii politycznych. Zasadnicze etapy rozwoju partii politycznych.
4. Ewolucja ideowa partii politycznych – główne rodziny stronnictw politycznych.
5. Powstanie i funkcjonowanie systemów partyjnych – najważniejsze pojęcia i klasyfikacje. Zmiany zachodzące w systemach partyjnych ze szczególnym uwzględnieniem ostatnich dekad XX w.
6. System partyjny w ramach systemu politycznego państwa. Partie w strukturach władzy. Wpływ systemu wyborczego na system partyjny.
7-8 Polski system partyjny. Tworzenie partii politycznych ich instytucjonalizacja oraz struktura wewnętrzna. Partia jako podmiot stosunków publicznoprawnych. Finansowanie partii politycznych w Polsce oraz ich opodatkowanie.
9. System partyjny Zjednoczonego Królestwa Wielkiej
Brytanii i Irlandii Północnej.
10.System partyjny Stanów Zjednoczonych Ameryki.
11.System partyjny Szwecji.
12.System Partyjny Hiszpanii.
Efekty kształcenia
Wiedza:
- Student zna podstawową terminologię z zakresu badań nad partiami politycznymi. Potrafi omówić ich genezę, sposób organizacji i funkcjonowania. Rozumie zasady działania stronnictw politycznych i ich cele (H1K_W02, H1K_W05, H1K_W08)
Umiejętności:
- Student potrafi zdefiniować pojęcia takie jak partia polityczna czy system partyjny. Umie posługiwać się funkcjonującymi w literaturze przedmiotu klasyfikacjami, bez trudności odnosi je do otaczającej go rzeczywistości politycznej (H1K_U01, H1K_U04)
Kompetencje społeczne:
- Student jest przygotowany do pojęcia świadomej działalności politycznej (H1K_K03)
- Student zna podstawową terminologię z zakresu badań nad partiami politycznymi. Potrafi omówić ich genezę, sposób organizacji i funkcjonowania. Rozumie zasady działania stronnictw politycznych i ich cele (H1K_W02, H1K_W05, H1K_W08)
Umiejętności:
- Student potrafi zdefiniować pojęcia takie jak partia polityczna czy system partyjny. Umie posługiwać się funkcjonującymi w literaturze przedmiotu klasyfikacjami, bez trudności odnosi je do otaczającej go rzeczywistości politycznej (H1K_U01, H1K_U04)
Kompetencje społeczne:
- Student jest przygotowany do pojęcia świadomej działalności politycznej (H1K_K03)
Metody dydaktyczne
Do głównych metod dydaktycznych przedmiotu należą: dyskusje nad literaturą przedmiotu oraz wybranymi programami politycznymi a także prezentacje multimedialne.
Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia
Podstawowym warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywne uczestnictwo w zajęciach wyrażane nie tylko poprzez zapoznanie się z proponowaną literaturą oraz zabieranie głosu w trakcie zajęć, ale także czynny udział w proponowanych przez prowadzącego projektach i ćwiczeniach. (ocena ciągła)
Lektury podstawowe
1. Antoszewski A., Herbut R., Partie i systemy partyjne Europy Środkowej, Wrocław 2003.
2. Kosowska-Gąstoł B. (red.), Systemy partyjne państw Unii Europejskiej, Kraków 2011.
3. Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2004.
4. W. Sokół, M. Żmigrodzki (red.), Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, Lublin 2008.
2. Kosowska-Gąstoł B. (red.), Systemy partyjne państw Unii Europejskiej, Kraków 2011.
3. Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2004.
4. W. Sokół, M. Żmigrodzki (red.), Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej, Lublin 2008.
Lektury uzupełniające
1. Stępień S., Konserwatyzm: historia i współczesność, Lublin 2003.
2. Zięba A., Międzynarodowe organizacje współczesnych partii politycznych, „Sprawy Międzynarodowe” 1991, nr 12.
3. Zięba A., Współczesne brytyjskie doktryny polityczne, Białystok 2001.
4. Zięba A., Zagadnienia systemu dwupartyjnego w Wielkiej Brytanii [w:] Grzybowski M., Zięba A. (red.), Współczesne systemy partyjne wybranych państw europejskich, Kraków 1996.
2. Zięba A., Międzynarodowe organizacje współczesnych partii politycznych, „Sprawy Międzynarodowe” 1991, nr 12.
3. Zięba A., Współczesne brytyjskie doktryny polityczne, Białystok 2001.
4. Zięba A., Zagadnienia systemu dwupartyjnego w Wielkiej Brytanii [w:] Grzybowski M., Zięba A. (red.), Współczesne systemy partyjne wybranych państw europejskich, Kraków 1996.
Uwagi
Literatura obcojęzyczna dotycząca poszczególnych zajęć będzie przekazywana studentom na bieżąco.