Liturgika (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

nie ma

Cele

Celem ćwiczeń jest zapoznanie studenta z tematyką dotyczącą sprawowania Mszy świętej na przestrzeni dziejów Kościoła. Równocześnie lektura i dyskusja nad punktami umieszczonymi w Ogólnym Wprowadzeniu do Mszału Rzymskiego i innymi tekstami źródłowymi czy opracowaniami ma przygotować go do ćwiczeń z celebracji Eucharystii.

Treści kształcenia

Tematyka ćwiczeń obejmuje zagadnienia dotyczące sprawowania Eucharystii na przestrzeni wieków i współcześnie:
- Uczta paschalna – Liturgia eucharystyczna. Birkat ha – mazon;
- Teksty o ustanowieniu Eucharystii (Mt 26, 26-29; Mk 14, 22-25; Łk 22, 14-20; 1 Kor 11, 23-26). Inne teksty o Eucharystii (J 6, 32-40. 48-59; 13, 1-15; Łk 24, 13-32; Dz 2, 42-47; 1 Kor 11, 17-34;
- Problem daty Ostatniej Wieczerzy;
- Pora Mszy św. w pierwszych wiekach chrześcijaństwa Eucharystia od II do III wieku (Didache IX, X, XIV; Justyn Męczennik Apologia 65-67; Hipolit Rzymski, Tradycja apostolska);
- Pora Mszy św. w pierwszych wiekach chrześcijaństwa;
- Ordines Romani. Msza rzymska według Ordo Romanus I;
- Świętowanie niedzieli przez udział w Eucharystii;
- Przestrzeń liturgiczna: pierwsze kościoły syryjskie, bazyliki rzymskie. Chrześcijański ołtarz. Krzyża na ołtarzu. Kierunek zanoszonych modlitew;
- Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego z trzeciego wydania Mszału rzymskiego, Rzym 2002, oraz wskazania Episkopatu Polski, Pallottinum, Poznań 2006.

Efekty kształcenia

Student:
- ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu liturgiki i liturgii, obrzędowości Kościoła i pobożności ludowej (TkMA_W02);
- potrafi popularyzować wiedzę teologiczną, przekazywać i dzielić się doświadczeniem religijno-duchowym (TkMA_U02);
- ma krytyczną świadomość poziomu własnej dojrzałości osobowej nabytej wiedzy i umiejętności (TMA_K01);
- ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego (TMA_K07).

Metody dydaktyczne

Ćwiczenia będą realizowane przez prezentacje i dyskusje.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Ocenianie ciągłe podczas ćwiczeń.

Lektury podstawowe

- Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego oraz wskazania Episkopatu Polski, Pallottinum, Poznań 2006.
- D. Kwiatkowski, Liturgika. Materiały do ćwiczeń dla studentów teologii. Poznań 2003 (Biblioteka pomocy naukowych, t. 25).
- Biblia Tysiąclecia, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, OPRACOWAŁ ZESPÓŁ BIBLISTÓW POLSKICH Z INICJATYWY BENEDYKTYNÓW TYNIECKICH, Pallottinum, Poznań, Warszawa, 1987.

Lektury uzupełniające

- J. J. JANICKI, U początków liturgii Kościoła, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków 2002, s. 108–126; 169–170.
- S. FAUSTI, Wspólnota czyta Ewangelię według św. Mateusza (Seria Komentarzy i Pomocy Biblijnych, red. P. WASILEWSKI, t. 3), Święty Paweł, Częstochowa 2008, s. 557–564.
- E. SZYMANEK, Wykład Pisma Świętego Nowego Testamentu. Pallottinum, Poznań 1990, s. 151–153.
- H. PAPROCKI (red.), Wieczerza mistyczna. Anafory eucharystyczne chrześcijańskiego Wschodu, PAX, Warszawa 1988, s. 60–69.
L. GŁADYSZEWSKI (red.), Antologia modlitwy chrześcijańskiej (Starożytne teksty chrześcijańskie, red. L. MAŁUNOWICZÓWNA, t. 3), Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1993, s. 204–215.
- J. SUPERSON, Pora Mszy św. w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, „Liturgia Sacra” 15 (2009) nr 1, s. 5–15.
- B. MOKRZYCKI, Droga chrześcijańskiego wtajemniczenia, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1983, s. 514–522.
- J. SUPERSON, Świętowanie niedzieli przez udział w Eucharystii (panorama historyczna), RBL (2009) nr 3, s. 165–182.
- Cz. KRAKOWIAK, Koncelebracja liturgii mszy świętej i sakramentów, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukania w Sandomierzu, Sandomierz 2014, s. 62–66.
- L. BOUYER, Architektura i liturgia. Astraia. Kraków 2009, s. 26–55.
- J. MIECZKOWSKI, J. SUPERSON, Teologiczne usytuowanie ołtarza w świątyni chrześcijańskiej, „Collectanea theologica” 78 (2008) nr 1, 110–129.
J. A. SUPERSON, Ołtarz, krzyż i kierunek zanoszonych modlitw, Homo Dei, Kraków 2014.