Liturgika (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

nie ma

Cele

Celem wykładu jest przedstawienie studentom historii sprawowania sakramentów i sakramentaliów w Kościele rzymskokatolickim. Równocześnie przedstawiając współczesne księgi liturgiczne dla tych obrzedów student pozna teologię liturgiczną w nich zawartą.

Treści kształcenia

Znaki sakramentalne i sakramentalia są formą działania Boga pośród historii. Poprzez swój symboliczny charakter odnoszą człowieka do osobowej rzeczywistości zbawienia w Chrystusie. Są konkretnymi, związanymi z sytuacją osoby sposobami realizacji powszechnego sakramentu zbawienia, jakim jest Kościół.
Wykład przedstawia następujące zagadnienia: znaczenie sakramentów i sakramentaliów w życiu Kościoła; ich rozwój historyczny; zmiany obrzędowe po Soborze Watykańskim II; symbolika obrzędów; treści teologiczne zawarte w celebracjach poszczególnych obrzędów.
- Sakrament namaszczenia chorych (historia i teologia);
- Sakrament święceń(historia i teologia);
- Sakrament małżeństwa (historia i teologia).
- Inne czynności Kościoła poza siedmioma sakramentami:
sakramentalia (historia i teologia);
konsekrowane dziewictwo w Kościele;
błogosławieństwa;
Egzorcyzmy;
Pogrzeb chrześcijański. Kolejne części wykładu są omówieniem sakramentu pokuty oraz liturgicznych aspektów przygotowania do pierwszej spowiedzi i Komunii Świętej oraz celebracji tych sakramentów we wspólnocie wierzących. Następnie omówiony zostaje sakrament namaszczenia chorych oraz sakrament małżeństwa i święceń. W ostatniej części wykładów studenci zapoznają się ze znaczeniem sakramentaliów oraz z bardziej szczegółowym omówieniem błogosławieństw oraz egzorcyzmów. Temat obejmuje także liturgię pogrzebu chrześcijańskiego.

Efekty kształcenia

Student:
- ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu liturgiki i liturgii, obrzędowości Kościoła i pobożności ludowej (TkMA_W02);
- ma pogłębioną wiedzę z zakresu teologii słowa Bożego i sakramentów (TkMA_W03);
- potrafi popularyzować wiedzę teologiczną, przekazywać i dzielić się doświadczeniem religijno-duchowym (TkMA_U02);
- ma krytyczną świadomość poziomu własnej dojrzałości osobowej nabytej wiedzy i umiejętności (TMA_K01);
- ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego (TMA_K07).

Metody dydaktyczne

Przedmiot realizowany będzie przez wykłady i dyskusje.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Egzamin ustny. Każdy student otrzyma trzy pytania (jedno ogólne i dwa szczegółowe) dotyczące treści poznanych na wykładzie, umieszczonych w specjalistycznych opracowaniach i w lekturach.

Lektury podstawowe

- KUNZLER M., Liturgia Kościoła, (= Amateca. Podręczniki Teologii Katolickiej, t. 10). Pallottinum. Poznań 1999, s. 401-515;
- NADOLSKI B., Sakramenty, sakramentalia, błogosławieństwa, (= Liturgika, t. 3). Pallottinum. Poznań 2012;
- SINKA T., Zarys liturgiki. Instytut teologiczny Księży Misjonarzy. Kraków 1994, s. 261-356;
- Sakramenty i sakramentalia, pod red. W. ŚWIERZAWSKIEGO (= Mysterium Christi, t. 4), Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Zawichost, Kraków 2013.
- RAHNER K, Sakramenty Kościoła, (= Problemy teologiczne, t. 4). Wydawnictwo WAM. Kraków 1997, s. 91-99, 101-108.
- Obrzędy sakramentu małżeństwa dostosowane do zwyczajów diecezji polskich. Wydanie trzecie według drugiego wydania wzorcowego. Księgarnia św. Jacka. Katowice 2008, s. 11-24.
- Pontyfikał Rzymski odnowiony zgodnie z postanowieniem świętego Soboru powszechnego Watykańskiego II wydany z upoważnienia papieża Pawła VI poprawiony staraniem papieża Jana Pawła II. Obrzędy świeceń biskupa, prezbiterów i diakonów. Wydanie drugie wzorcowe. Księgarnia św. Jacka. Katowice 1999, s. 67-70; 118-121.

Lektury uzupełniające

MIGUT B., Znaki Misterium Chrystusa. RW KUL. Lubin 1996.
MOKRZYCKI B., Droga wtajemniczenia chrześcijańskiego. ATK. Warszawa 1983.
TESTA B., Sakramenty Kościoła, (= Amateca. Podręczniki Teologii Katolickiej, t. 9). Pallottinum. Poznań 1998.