Wprowadzenie do teologii duchowości (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza katechizmowa nt. chrześcijaństwa, Historii Zbawienia, Kościoła katolickiego;znajomość Pisma świętego, prawd wiary, przykazań, moralnych obowiązków i praw; ogólna wiedza z zakresu religioznawstwa, historii religii.

Cele

Zdobycie ogólnej wiedzy z teologii duchowości, która pozwoli studentowi rozpoznawać stan duchowy chrześcijanina i wskazać środki do doskonałości. Poznanie praw rządzących procesem duchowym wzrostu i rozwoju duchowego; etapy rozwoju - oczyszczenie, oświecenie, zjednoczenie. Zdobycie umiejętności analizowania stanu ducha i rozpoznawania działania Łaski Bożej w człowieku.

Treści kształcenia

Tw_1 - Teologia duchowości przedstawia antropologiczną wizję chrześcijanina, mechanizmy psychiczne i duchowe kierujące procesami wewnętrznymi, etapy rozwoju duchowego, modlitwa i medytacja, stany mistyczne. Określa podstawowe pojęcia z teologii duchowości jak definicja, przedmiot, relacja do innych dziedzin teologicznych, źródła, metoda.
Tw_2 - Prezentuje istotę życia duchowego chrześcijanina, cechy specyficzne w odróżnieniu od innych typów życia wewnętrznego, zakres.
Tw_3 - Analizuje problem powszechnego powołania do świętości według Soboru Watykańskiego II (LG 39–42); pojęcie świętości, udział w życiu trynitarnym Boga, aktualizację życia Bożego - doświadczenie obecności Bożej, stopnie udziału w życiu Bożym.
Tw_4 - Przedstawia ludzkie uwarunkowania życia duchowego: grzech, upadek, słabość natury ludzkiej, temperamenty. Proponuje środki w dążeniu do świętości: sakramentalny, rady ewangeliczne, śluby zakonne, uczynki miłosierdzia, czytanie duchowne, lectio divina, medytacja i jej formy w ujęciu historycznym.
Tw_5 - Omawia stany życia – zakonny, świecki i kapłański; przedstawia formy zaangażowania świeckich w życie duchowne: stowarzyszenia, instytuty świeckie, ruchy kościelne.
Tw_6 - Analizuje pojęcia jak modlitwy: definicja, podmiot, przedmiot, warunki modlitwy, formy modlitwy, postawy modlitewne, medytacja chrześcijańska, asceza chrześcijańska, życie mistyczne, pojęcie kontemplacji, kontemplacja nabyta i wlana.

Efekty kształcenia

Ew_1 - Wykład z teologii duchowości pozwala zdobyć poszerzoną wiedzę o życiu duchowym chrześcijanina, jaka rodzi się w kontekście nawiązania osobowej relacji z Bogiem.
Ew_2 - Pomaga rozpoznawać zjawiska wewnętrzne powstające pod wpływem kontaktu ze światem duchowym.
Ew_3 - Przygotowuje do rozeznawania działania Boga w duszy poprzez opis poruszeń natury zmysłowej, procesów psychicznych, wolitywnych i intelektualnych.
Ew_4 - Klasyfikuje podstawowe problemy związane z modlitwą, medytacją i kontemplacją. Uczy aktywnego wykorzystania wiedzy o sakramentach.
Ew_5 - Daje umiejętność rozróżniania życia duchowego od przeżyć estetycznych czy intelektualnych.
Ew_6 = Pozwala oceniać zjawiska, jakie pojawiają się w człowieku, gdy nawiązuje świadomy kontakt z Bogiem.
Ew_7 - Daje możliwość wyrażania krytycznych ocen w stosunku do objawień prywatnych.

Metody dydaktyczne

M_1 - wykład
M_2 - Prezentacja multimedialna - filmy prezentujące różne zjawiska duchowe
M_3 - Prezentacja literatury

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

W_1 - Egzamin ustny
W_2 - przygotowanie lektury z duchowości chrześcijańskiej: Augustyn, Wyznania, św. Benedykt, Reguła, bł. Jan XXIII, Dziennik, T. Merton, Znak Jonasza;
W_3 - Zaznajomienie się z z jedną pozycją hagiograficzną - J. Machniak, Święci wśród nas... bł. Matka Zofia Czeska; Święci wśród nas Sł. Boża Emanuela Kalb

Lektury podstawowe

Słomka W. (red.), Podręcznik duchowości katolickiej, Lublin 1993; Bochenek J., Zarys ascetyki, Warszawa 1972; Bouyer L., Wprowadzenie do życia duchowego, Warszawa 1982; Garrigou-Lagrange R., Trzy okresy życia wewnętrznego, t. I–II, Poznań 1962–63;
Gogola J. W., Teologia komunii z Bogiem, Kraków 2001;
Tanquerey A., Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, Kraków 1928;

Lektury uzupełniające

Aumann J., Spiritual Theology, London 1980;
Machniak J. (red.), Asceza chrześcijańska, Kraków 1996;
Machniak J. (red.), Medytacja chrześcijańska, Kraków 1994;
Spidlik T., U źródeł światłości, Warszawa 1991;
Świerzawski W., Mistrzu, gdzie mieszkasz?, Sandomierz 1995;
Thils G., Exiistence et sainteté chrétienne, Paris 1982.