Filozofia religii (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Brak

Cele

Celem wykładu jest wprowadzenie w problematykę współczesnej filozofii religii. Pierwszym zagadnieniem jest zdefiniowanie pojęcia filozofii religii oraz określenie czym jest religia, pokazując jednocześnie na jakie trudności natrafiamy chcąc sformułować uniwersalną definicję religii. Następnie w części historycznej omówione zostaną dwa typu redukcjonizmu: poznawczy i ontyczny jako przykłady zarówno fałszywej interpretacji religii jak i ateizmu.
W części problemowej omówiony zostanie problem sacrum, fenomenologii religii i typologii religii. Następnie omówione zostanie zagadnienie języka religijnego zarówno w aspekcie historycznym jak i współczesnym. Kolejny problem to zagadnienie aktu religijnego, inicjacji religijnej i poznania w religii.
Wykład zostanie zakończony prezentacją współczesnych stanowisk w dyskusji nad problemem zła czyli teodycei.

Treści kształcenia

T_1. Co to jest filozofia religii
T_2. Definicje i etymologia pojęcia religii
T_3. Redukcjonizm poznawczy w badaniach nad religią (religia w ujęciu myślicieli Oświecenia, deizm, D. Hume, I. Kant, G.F. Hegel)
T_4. Redukcjonizm ontologiczny w badaniach o religii ( L. Feuerbach, K. Marks, F. Nietzsche, Z. Freud)
T_5. Fenomenologia religii i spór o sacrum (R. Otto)
T_6. Typologia religii:
religie kosmiczne (morfologia sacrum, M. Eliade),
religie mistyczne,
religie profetyczne
T_7. Język religii:
a) teoria orzekania analogicznego i teologia negatywna
b) zagadnienie weryfikacji i falsyfikacji w teologii
c) symbol w religii
T_8. Istota i rodzaje aktu religijnego (W.James, M. Scheler)
T_9. Poznanie religijne, inicjacja religijna
T_10. Problem zła we współczesnej filozofii religii

Efekty kształcenia

E_1. Dysponuje uporządkowanymi podstawowymi wiadomościami z dziedziny filozofii religii (K_W11)
E_2. Rozpoznaje wpływ nowożytnych i współczesnych koncepcji filozoficznych na myśl religijną i dostrzega rolę tradycji judeo-chrześcijańskiej w ich kształtowaniu się (K_W19)
E_3. Identyfikuje problemy filozoficzne w obszarze życia religijnego, formułuje wobec nich własne stanowisko i potrafi je uzasadnić (K_U14)
E_4. Wykazuje otwartość na nowe idee i gotowość do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów (K_K02)

Metody dydaktyczne

M_1. Prezentacja ustna
M_2. Dyskusja
M_3. Wspólna lektura tekstów źródłowych

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

W_1. Egzamin ustny
Egzamin ustny odbywa się w trakcie sesji egzaminacyjnej w oparciu o tezy zawarte w treściach kształcenia. Oceniane są odpowiedzi na trzy pytania.

Lektury podstawowe

Jan Andrzej Kłoczowski OP, Między samotnością a wspólnotą. Wstęp do filozofii religii, Tarnów 1994.
Louis Dupré, Inny wymiar. Filozofia religii, Kraków 1989

Lektury uzupełniające

Mircea Eliade, Sacrum i profanum, Warszawa 1996
Paul Tillich, Dynamika wiary, Poznań 1987
Brian Davies, Wprowadzenie do filozofii religii, Warszawa 2006
Zofia J. Zdybicka, Człowiek i religia, Lublin 1977
Leszek Kołalowski, Jeśli Boga nie ma..., Kraków 1991