Metafora drzewa w Biblii (wykład z teologii biblijnej) (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Znajomość podstawowych informacji nt. Pisma Świętego oraz egzegezy Starego i Nowego Testamentu, a także podstaw biblijnych języków hebrajskiego i greckiego.

Cele

Poznanie podstawowych figur retorycznych (tropów): porównanie, metafora, symbol i gatunków literackich: przypowieść, alegoria, bajka.
Poznanie drzew i krzewów występujących w Biblii.
Zaznajomienie się z symboliką drzew i krzewów w odniesieniu do człowieka.

Treści kształcenia

1. Figury retoryczne (tropy): porównanie, metafora, symbol i gatunki literackie: przypowieść, alegoria, bajka, ich podstawowa budowa (obraz, rzeczywistość, tertium comparationis) i różnice
2. Flora biblijna, szczególnie drzewa i krzewy
3. Symbolika antropologiczna drzew i krzewów w Biblii
a. Pojedynczy człowiek
- Wymiar egzystencjalny: piękno, kruchość
- Wymiar moralny: sprawiedliwość, grzech
- Jednostki szczególne: król, Jezus
b. Narody
- Izrael: wybranie, niewierność,kara, odrodzenie
- Poganie: kara, zbawienie

Efekty kształcenia

Student wie, jak funkcjonują poznane figury retoryczne i gatunki literackie, i zna drzewa i krzewy biblijne.
Umie odnajdywać przenośne znaczenia drzew i krzewów w wymiarze antropologicznym.
Nabiera wrażliwości na florę i jej odniesienia symboliczne, jest bardziej świadomy siebie.

Metody dydaktyczne

Wykład, dyskusja.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Egzamin ustny na końcu semestru.

Lektury podstawowe

Wronka S., Jak drzewo zasadzone nad płynącą wodą (Ps 1, 3). Antropologiczny wymiar metafory drzewa w Biblii, Kraków 2013.

Lektury uzupełniające

Chrostowski W., Alegoryczne przedstawienie starości i śmierci w Koh 12, 1–7, [w:] Duch i Oblubienica mówią: „Przyjdź”. Księga Pamiątkowa dla Ojca Profesora Augustyna Jankowskiego OSB w 85. rocznicę urodzin, red. W. Chrostowski (Ad Multos Annos 5), Warszawa 2001, s. 91–108 oraz [w:] Chrostowski W., Asyryjska diaspora i inne studia (Rozprawy i Studia Biblijne 10), wyd. 2, Warszawa 2003, s. 293–316.
Lemański J., Izrael jako krzew winny i winnica Jahwe w tekstach Starego Testamentu, "Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie" 6 (2001), s. 133–154 oraz [w:] Duch i Oblubienica mówią: „Przyjdź”. Księga Pamiątkowa dla Ojca Profesora Augustyna Jankowskiego OSB w 85. rocznicę urodzin, red. W. Chrostowski (Ad Multos Annos 5), Warszawa 2001, s. 220–239.
Pick J., W świecie Biblii – flora. Niemi świadkowie chwały Boga. Leksykon roślin w Biblii, Pelplin 1998.
Szczepanowicz B., Atlas roślin biblijnych. Pochodzenie, miejsce w Biblii i symbolika, Kraków 2003.
Szczepanowicz B., Rośliny biblijne. Ziemia Święta, Kraków 2014.
Witczyk H., Winny krzew i latorośle (J 15, 1–16, 3) – zarys zmagań Kościoła w świecie, [w:] „Dobrze, Sługo dobry...” (Mt 25, 21). Księga Pamiątkowa ku czci Ks. Dr Huberta Ordona SDS, red. K. Mielcarek (Studia Biblica 9), Kielce 2005, s. 191–226.
Włodarczyk Z., Daktylowiec właściwy (Phoenix dactylifera L.) w Biblii – uprawa i symbolika, w: T. Jelonek (red.), Z badań nad Biblią, t. XI, Kraków 2007, s. 221–232.
Włodarczyk Z., Drzewa i krzewy na kartach Nowego Testamentu, w: Z badań nad Biblią, red. T. Jelonek, t. III, Kraków 2001, s. 17–70.
Włodarczyk Z., Metafora oliwki w Liście do Rzymian, [w:] Apoštol Pavol a dialog kultur, red. J. Dronzek, Košice 2008, s. 280-292.
Włodarczyk Z., Rośliny biblijne. Leksykon, Kraków 2011.
Włodarczyk Z., Siedem upraw biblijnych i ich symbolika, Kraków 2008.
Włodarczyk Z., Symbolika roślin, [w:] Verbum caro factum est. Księga pamiątkowa ks. T. Jelonkowi, red. R. Bogacz, W. Chrostowski (Ad Multos Annos ), 2007.
Włodarczyk Z., Symbolika siedmiu najważniejszych gatunków roślin biblijnych, [w:] J. Marecki, L. Rotter (red.), Symbolika roślin. Heraldyka i symbolika chrześcijańska, Kraków 2007, s. 169–180.
Włodarczyk Z., Uprawa i symbolika oliwki (Olea europaea L.) w Biblii, "Studia Catholica Podoliae" 4 (2005), s. 201-216.
Zohary M., Plants of the Bible. A complete handbook to all the plants with 200 full-color plates taken in the natural habitat, Cambridge 1982.