Język liturgiczny (konwersatorium z liturgiki) (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Znajomość liturgiki ogólnej, znaczenie symbolu i znaku w liturgii, ogólna wiedza na temat sztuki i podstawowych stylów, znajomość teologii sakramentów.
Zaliczone przedmioty wymagane do rozpoczęcia w/w kursu: liturgika ogólna, teologia liturgii sakramentów i sakramentologia, studia magisterskie z teologii lub historii Kościoła.

Cele

Poznanie środków ekspresji liturgicznej i ich rodzajów występujących w ramach celebracji liturgicznej. Poznanie różnorodności i komplementarności elementów języka liturgicznego. Rozbudzenie wrażliwości w tej dziedzinie i umiejętności posługiwania się tym językiem w liturgii oraz w formacji liturgicznej.

Treści kształcenia

1. Podstawowe terminy i klasyfikacja rodzajów języka.
2. Język liturgiczny w ujęciu semiotycznym.
3. Liturgia i sztuka.
4. Teksty liturgiczne jako element języka w liturgii (kolekta, prefacja, modlitwa nad darami, hymn, itp.).
5. Gesty i postawy liturgiczne.
6. Obrzędy.
7. Cisza w liturgii.
8. Przestrzeń sakralna i liturgiczna.
9. Wyposażenie przestrzeni w liturgii.
10. Aranżacje plastyczne i ich znaczenie dla liturgii.

Efekty kształcenia

W wyniku przeprowadzonych zajęć student:
Ew 1. zna funkcje języka i wyróżnia specyficzne przeznaczenie języka liturgicznego;
Ew 2. zna strukturę poszczególnych rodzajów euchologii i wyjaśnia ich znaczenie;
Ew 3. odróżnia gest od obrzędu;
Ew 4. zna charakterystyczne elementy chrześcijańskiej przestrzeni sakralnej;
Ew 5. wymienia podstawowe style architektoniczne i zestawia je z odpowiednimi przykładami architektury i sztuki.

Eu 1. potrafi przygotować prezentację na zadany temat;
Eu 2. wykorzystuje wiedzę z innych dziedzin nauki dla wyjaśnienia zjawisk wystepujących w języku liturgicznym;
Eu 3. rozpoznaje kontynuację w języku liturgicznym;
Eu 4. wykorzystuje poznane wzorce do analizy tekstów liturgicznych;
Eu 5. dostrzega biblijność i mistyagogiczność języka liturgicznego;
Eu 6. wykorzystuje zdobytą wiedzę do własnych aranżacji i rozwiązań plastycznych.

Ek 1. większa wrażliwość na znak i jego znaczenie mystagogiczne;
Ek 2. zdolność do uzasadniania roli i czytelności znaku liturgicznego;
Ek 3. dzielenie się wiedzą i doświadczeniem;
Ek 4. krytyczna postawa wobec niewłaściwych rozwiązań w tej dziedzinie.

Metody dydaktyczne

1. Wykłady
2. Prezentacje z ilustracją
3. dyskusja
4. przygotowanie prezentacji przez studentów
5. sporządzanie własnych kolekcji ilustrujących wybrane zagadnienie;
6. prezentacja własnych zbiorów i obserwacji.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

1. Prezentacje przygotowane przez studenta;
2. Aktywny udział w dyskusji;
3. Prezentacja własnej kolekcji lub obserwacji;
4. Samodzielna analiza tekstu liturgicznego;
5. Obecność na zajęciach.

Lektury podstawowe

- Guardini, R., "O duchu liturgii", tłum. M. Wolicki, Kraków 1996;

- Nadolski, B., Wprowadzenie do liturgii, Kraków 2004;

- Misterium Christi, t. 7, Sztuka w liturgii, Sandomierz 2013.

- Bieżąca literatura.

Lektury uzupełniające

- Dubuc J., Il linguaggio del corpo nella liturgia, Balsamo 1989;

- Hoche-Mong R., The Artistic Dimension of Liturgy, w: Studia Liturgica 11/2 (1976);

- Bieżąca literatura

Uwagi

Zajęcia w tym roku nie będą prowadzone