Patrologia (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Podstawowa znajomość łaciny i greki.

Cele

Analiza tekstów pierwszych czterech soborów powszechnych, ze zwróceniem uwagi na kształtowanie się dogmatów chrześcijańskich w IV i V wieku.
W analizie patrystycznej zwraca się uwa-gę na formę literacką dokumentów i na historyczny kontekst ich powstania, pomagające lepiej odczytać teologiczną treść. Lektura odbywa się w języku polskim, ale pojęcia kluczowe sprawdza się w greckim tekście oryginalnym.

Treści kształcenia

- lektura tekstów soborowych IV i V wieku;
- analiza słownictwa teologcznego;
- systematyzacja wiedzy historycznej dotyczącej zwoływania i przebiegu soborów;
- analiza teologiczna treści dogmatycznej uchwał soborowych - lektura tekstów pierwszych siedmiu soborów ekumenicznych Kościoła katolickiego: Nicea I (325 r.), Konstantynopol I (381 r.), Efez (431 r.), Chalcedon (451 r.);
- analiza słownictwa soborowego i treści wyznań poszczególnych soborów, szczególnie analiza patrystyczna terminów technicznych jak: współistotny, od Ojca pochodzi, wspólnie odbiera cześć i chwałę; unia hipostatyczna, Bogurodzica-Theotokos, jeden i ten sam; Chrystusa Pana należy wyznawać w dwóch naturach bez zmieszania, bez zmiany, bez podzielenia i bez rozłączania;
-przyczyny teologiczne oraz uwarunkowania historyczne poszczególnych soborów pierwszego tysiąclecia; - lektura tekstów pierwszych siedmiu soborów ekumenicznych Kościoła katolickiego: Nicea I (325 r.), Konstantynopol I (381 r.), Efez (431 r.), Chalcedon (451 r.);
- analiza słownictwa soborowego i treści wyznań poszczególnych soborów, szczególnie analiza patrystyczna terminów technicznych jak: współistotny, od Ojca pochodzi, wspólnie odbiera cześć i chwałę; unia hipostatyczna, Bogurodzica-Theotokos, jeden i ten sam; Chrystusa Pana należy wyznawać w dwóch naturach bez zmieszania, bez zmiany, bez podzielenia i bez rozłączania;
-przyczyny teologiczne oraz uwarunkowania historyczne poszczególnych soborów pierwszego tysiąclecia;

Efekty kształcenia

Na podstawie przeczytanych tekstów starożytnych student: • analizuje greckie słownictwo teologiczne, • nabywa wiedzy historycznej dotyczącej zwoływania i przebiegu obrad soborowych, • teologicznie tłumaczy przyczyny powstawania sporów doktrynalnych, • teologicznie charakteryzuje nauczanie dogmatyczne Kościoła w wiekach IV i V;
dogmatycznie odróżnia ortodoksję od herezji.

Metody dydaktyczne

- lektura tektów soborowych (praca na tekście greckim i polskim tłumaczeniu;
- tłumaczenie wybranych tekstów soborowych z j. starogreckiego na j. polski;
- korzystanie z współczesnych słowników patrystycznych (Lampe G. W. H., A Patristic Greek Lexicon, Oxford 1991; Liddel H. G. - Scott R., Greek-English Lexicon, Oxford 1996);
- zastosowanie analizy patrystycznej (metoda teologiczna, metoda historyczna, metoda literacka);

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

W czasie 15 godzin ćwiczeniowych opisywane efekty kształcenia są obserwowane i zmierzone przez wykładowcę poprzez: dwa referaty studenta, oddane wcześniej w formie pisemnej; dwa indywidualne prowadzenia części ćwiczeń; dwa zaliczenia pisemne z wiedzy uzyskanej podczas ćwiczeń. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest osiągnięcie przez studenta wszystkich założonych powyżej efektów kształcenia.

Lektury podstawowe

Pietras H., Baron A.(red), Dokumenty Soborów powszechnych, t. I (325-787), ŹMT 24, Kraków 2001;
Schatz K., Sobory powszechne - punkty zwrotne w historii Kościoła, tłum. J. Zakrzewski, Kraków 2000.

Lektury uzupełniające

Wicks J., Wprowadzenie do metody teologicznej, tłum. J. Ożóg, Kraków 1995.
Lonergan B. J. F., Metoda w teologii, Warszawa 1976;
Grobler A., Metodologia nauk, Kraków 2006.
Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1973, wyd. 2.
Buksiński T., Zasady i metody interpretacji tekstów źródłowych, Poznań 1991.