Patrologia (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Wpis na studia teologii dla świeckich

Cele

Zdobycie wiedzy w zakresie patrologii od przełomu IV i V wieku aż czasów Soboru Nicejskiego II (787) ze szczególnym uwzględnieniem dotyczącym życia wiernycch świeckich, rozwoju życia monastycznego oreaz realiów zwązanych ze strukturą i hierarchią Kościoła.

Treści kształcenia

Wykład obejmuje okres od Soboru Konstantynopolitańskiego I (381), poprzez kontrowersje trynitarno-chrystologiczne (ariańską po 381 roku, nestoriańską, eutychiańską aż do Soboru w Konstantynopolu w 680 roku), egzegezę szkoły antiocheńskiej, naukę Ojców Kapadockich, Cyryla Jerozolimskiego, Grzegorza Wielkiego, Maksyma Wyznawcę, aż do sporów o kult obrazów i jego rozstrzygnięciu na Soborze w Nicei w 787, ze szczególnym uwzględnieniem dotyczącym struktury i hierarchii Kościoła. Na przełomie IV i V wieku chrzescijaństwo religią mającą silne poparcie władzy cesarkiej. Wykłady, których tematy są podane poniżej, przeprowadzane są na tle rozwoju życia ludzi świeckich, życia monastycznego i struktury i hierarchii Kościoła na Wschodzie i na Zachodzie.
T_1.Przełom konstantyński i jego konsekwencje dla życia religijnego i chrześciajństwa w IV wieku
T_2. Kontrowersja ariańska po Soborze Konstantynopolitańskim I (381)
T_3. Katechezy Cyryla Jerozolimskiego a archetypy moralności chrześcijańskiej
T_4. Geneza i rozwój kontrowersji nestoriańskiej i Sobór w Efezie (431)
T_5. Antiocheńska szkoła egzegetyczna ze szczególnym uwzględnieniem Teodora z Mopsuestii;
T_6. Teologia Jana Chryzostoma
T_7. Egzegeza Teodoreta z Cyru;
T_8. Egzegeza zachodnia: św.Hieronim, św. Ambroży
T_9. Teologia św. Augustyna;
T_10. Św. Augustyn i kontrowersja pelagiańska;
T_11.Kontrowersja chrystologiczna po Soborze Efeskim, jej rozwój i synody jej poświęcone;
T_12. Tzw. sobór zbójecki aż do rozstrzygnięć i nauki Soboru w Chalcedonie (451)
T_13. Sobór Knstantynopolitański II (553)i realia polityczno-religijne w VI wieku aż do czasu Grzegorza Wielkiego
T_14. Maksym Wyznawca
i uścislenia chrystologiczne Soboru w Konstantynopolu III (680)
T_15. Jan Damasceński, kontrowersja dotycząca kultu obrazów i Sobór Nicejski II (787). Na przełomie IV i V wieku chrzescijaństwo religią mającą silne poparcie władzy cesarkiej. Wykłady, których tematy są podane poniżej, przeprowadzane są na tle rozwoju życia ludzi świeckich, życia monastycznego i struktury i hierarchii Kościoła na Wschodzie i na Zachodzie.
1.Przełom konstantyński i jego konsekwencje dla życia religijnego i chrześciajństwa w IV wieku
2. Kontrowersja ariańska po Soborze Konstantynopolitańskim I (381)
3. Katechezy Cyryla Jerozolimskiego a archetypy moralności chrześcijańskiej
4. Geneza i rozwój kontrowersji nestoriańskiej i Sobór w Efezie (431)
5. Antiocheńska szkoła egzegetyczna ze szczególnym uwzględnieniem Teodora z Mopsuestii;
6. Teologia Jana Chryzostoma
7. Egzegeza Teodoreta z Cyru;
8. Egzegeza zachodnia: św.Hieronim, św. Ambroży
9. Teologia św. Augustyna;
10. Św. Augustyn i kontrowersja pelagiańska;
11.Kontrowersja chrystologiczna po Soborze Efeskim, jej rozwój i synody jej poświęcone;
12. Tzw. sobór zbójecki aż do rozstrzygnięć i nauki Soboru w Chalcedonie (451)
13. Sobór Knstantynopolitański II (553)i realia polityczno-religijne w VI wieku aż do czasu Grzegorza Wielkiego
14. Maksym Wyznawca
i uścislenia chrystologiczne Soboru w Konstantynopolu III (680)
15. Jan Damasceński, kontrowersja dotycząca kultu obrazów i Sobór Nicejski II (787).

Efekty kształcenia

E_1. Kompetentne i samodzielne poruszanie się studenta w zakresie przeroboonej tematyki patrystycznej.
E_2. Umejętność rozpoznawania problemów patrystycznych i definiowania ich Sitz im Leben.
E_3. Rozróżnianie poglądów ortodoksyjnych i heterodoksyjnych w zależności od czasu ich głoszenia.
E_4. Umiejętność poprawnej interpretacji tekstów patrystycznych od IV do VIII wieku.

Metody dydaktyczne

M_1. Wykład ustny z możliwością pytań ze strony studentów i dyskusji (wyłącznie na prowadzony temat)
M_2. Pokaz multimedialny (geografia miast i omawianych miejsc)
M_3. Pokaz najważniejszych podręczników i literatury przedmiotu z krótkim omówieniem

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

W_1. Zaliczenie krótkiej lektury imiennej (każdy student wybiera inną) tekstu patrystycznego z czasu objętego wykładem. Forma pisemna, jednostronicowa.
W_2. Test do wypełnienia w ciągu 10 minut dotyczący kontrowersji pelagiańskiej.
W_3. Test z soborów i synodów omawianego okresu.
W_4. Test dotyczący tła kulturowo-filozoficznego od IV do VIII wieku w oparciu o podaną lekturę (Neoplatońska idea Boga)
W_5. Egzamin pisemny polegający na udzieleniu odpowiedzi na 10 pytań z zakresu wykładów i podanych lektur obowiązkowych(6 ogólnych, po dwa bardziej szczegółowe i jedno wymagajace wiedzy i umiejetności myślenia.

Lektury podstawowe

1. Baron A., Spór o Pawła, spór oczłowieka czy spór o Boga? Refleksje na marginesie kontrowersji pelagiańskiej, Kraków 1999, ŹMT 15, s. 7-116.
2. Baron A., Neoplatońska idea Boga, Kraków 2005, s. 33-69. 74-85. 197-230. 341-356.
3. Dokumenty Soborów Powszechnych, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2001.
4. Padovese L., Wprowadzenie do teologii patrystycznej, tłum. A. Baron, Kraków 1994, s. 51-57. 67-72. 101-150.

Lektury uzupełniające

1. Dokumenty synodów od 50 do 381 roku, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2006.
2. Dokumenty synodów od 381 do 431 roku, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2010.
3. Dokumenty synodów od 431 do 504 roku, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2011.
4. Konstytucje apostolskie, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007.