Historia sztuki średniowiecznej polskiej II (2014/15)


Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Brak

Cele

Zapoznanie studentów z rozszerzoną terminologią z zakresu historii sztuki średniowiecznej polskiej w epoce gotyckiej. Wyróżnienie i omówienie podstawowych zagadnień i zjawisk artystycznych zachodzących na ziemiach polskich od 2. poł. XIII w. do pocz. XVI w. oraz odniesienie ich do tych samych procesów występujących w innych miejscach Europy.

Treści kształcenia

T.1 - Omówienie rozwoju polskiej architektury gotyckiej oraz procesów jej kształtowania się w poszczególnych dzielnicach: Śląska, Małopolski, Ziemiach Ruskich Korony, Wielkopolski, Pomorza Zachodniego i Wschodniego oraz Mazowsza i Wielkiego Księstwa Litewskiego od 2. poł. XIII w. do pocz. XVI w.
T.2 - Przedstawienie zagadnień związanych z rozwojem polskiej rzeźby gotyckiej w poszczególnych dzielnicach: Śląska, Małopolski, Wielkopolski, Pomorza Zachodniego i Wschodniego oraz ukazanie kształtujących ją nurtów stylistycznych i warsztatowych na przestrzeni od koń. XIII w. do pocz. XVI w.
T.3 - Scharakteryzowanie i omówienie wybranych zespołów gotyckiego malarstwa ściennego w Polsce od 2. poł. XIII w. do 1. poł. XVI w., w poszczególnych dzielnicach: Śląska, Małopolski, Wielkopolski, Pomorza Zachodniego i Wschodniego.
T.4 - Przedstawienie najważniejszych nurtów artystycznych i warsztatowych kształtujących gotyckie malarstwo tablicowe w Polsce od XIV do 1. poł. XVI w. na Śląsku, w Małopolsce, Wielkopolsce oraz Pomorzu Zachodnim i Wschodnim.
T.5 - Omówienie wybranych przykładów gotyckiego złotnictwa oraz kształtujących go procesów. Wykład obejmuje podstawowe zagadnienia sztuki ziem polskich od końca X do początku XV wieku. Przedstawione zostaną następujące zagadnienia: rotundy i palatia, katedry i kolegiaty XI i XII wieku, architektura cysterska XIII wieku, architektura mendykancka XIII wieku, architektura późnoromańska XIIII wieku, architektura wczesnogotycka, architektura XIV wieku – Małopolska, Śląsk, Państwo Krzyżackie i Pomorze , architektura XV wieku - Małopolska, Śląsk, państwo krzyżackie, Pomorze, Wielkopolska; rzeźba romańska XI wieku, rzeźba romańska XII wieku – zespoły Ołbin Strzelno, Tum, Czerwińsk, Trzebnica, Wrocław, romańskie malarstwo książkowe, rzeźba pomnikowa Piastów Śląskich, rzeźba pomnikowa na Wawelu, rzeźba architektoniczna XIV wieku - Śląsk, Małopolska, państwo Krzyżackie, Pomorze, rzeźba drewniana XIV i XV wieku – Śląsk, Małopolska, Państwo Krzyżackie, Pomorze, Wielkopolska, malarstwo XIV i XV wieku – Śląsk, Małopolska, państwo krzyżackie, Pomorze, Wielkopolska.
Studenci znają podstawową terminologię z zakresu historii sztuki średniowiecznej polskiej. Potrafią wyróżnić podstawowe zagadnienia i zjawiska artystyczne zachodzące na ziemiach polskich od końca X do początków XVI wieku oraz umieją odnieść je do tych samych procesów występujących w innych częściach Europy.

Efekty kształcenia

WIEDZA
W_1 Student ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu historii sztuki w systemie nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej.
W_2 Student zna i rozumie terminologię z zakresu historii sztuki.
W_3 Student ma uporządkowaną wiedzę ogólną oraz szczegółową, z zakresu sztuki romańskiej, jej periodyzacji, głównych kierunkach jej rozwoju oraz tematyki i ikonografii.
W_4 Student zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji dzieł sztuki romańskiej.

UMIEJĘTNOŚCI
U_1 Student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje w zakresie historii sztuki romańskiej z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów.
U_2 Student umie rozpoznać różne rodzaje dzieł sztuki romańskiej oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
U_3 Student posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków.

KOMPETENCJE
K_1 Student ma świadomość zakresu swojej wiedzy z zakresu sztuki romańskiej i umiejętności warsztatowych oraz rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie fachowym, ogólno humanistycznym, jak też kompetencji personalnych i społecznych.

Metody dydaktyczne

M.1 Wykład
M.2 Prezentacja multimedialna

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Egzamin ustny lub pisemny
1. Rozpoznanie prezentowanego na ilustracji dzieła sztuki oraz omówienie związanej z nim problematyki artystycznej w zakresie, w którym problematyka ta jest ujmowana w podstawowej literaturze przedmiotu. Oprócz rozpoznania i właściwego scharakteryzowania związanych z danym dziełem zagadnień historyczno-artystycznych, oceniana jest także umiejętność posługiwania się właściwą terminologią oraz wiedza na temat historyczno-kulturowego kontekstu danego zjawiska artystycznego (znajomość podstawowych faktów z zakresu topografii, historii, religii, filozofii i kultury literackiej epoki)
2. Przedstawienie dwóch wybranych zagadnień z zakresu historii sztuki gotyckiej, z uwzględnieniem charakterystyki zachodzących procesów artystycznych w oparciu o treści zawarte w podstawowej literaturze przedmiotu.

Lektury podstawowe

Architektura gotycka w Polsce, red. T. Mroczko, M. Arszyński, T. 1-3, Warszawa 1995;
Błażejewska A., Rzeźba w Prusach Krzyżackich do połowy XIV w. Źródła stylu, Toruń 2012;
Historia sztuki polskiej, red. T. Dobrowolski, T. I., Średniowiecze, Kraków 1965;
Grzybkowski A., Gotycka architektura murowana w Polsce, Warszawa 2014;
Horzela D., Późnogotycka rzeźba drewniana w Małopolsce około 1440-1477, Kraków 2012;
Malarstwo gotyckie w Polsce, red. A.S. Labuda, K. Secomska, T. 1-3, Warszawa 2004;
Samek J., Polskie rzemiosło artystyczne – średniowiecze, Warszawa 2000;
Walanus W., Późnogotycka rzeźba drewniana w Małopolsce 1490-1540, Kraków 2006.

Lektury uzupełniające

Gadomski J., Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1420-1470, Warszawa 1981;
Gadomski J, Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1460-1500, Warszawa 1988;
Gadomski J., Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1500-1540, Warszawa –Kraków 1995;
Jakubek-Raczkowska M., Rzeźba gdańska przełomu XIV i XV w., Warszawa 2006;
Labuda A.S., Malarstwo tablicowe w Gdańsku w 2. poł. XV w., Warszawa 1979;
Olszewski A.M., Pierwowzory graficzne późnogotyckiej sztuki małopolskiej, Ossolineum 1975;
Późny Gotyk. Studia nad sztuką przełomu średniowiecza i czasów nowych, red. Szczęsny Dettloff, Warszawa 1965;
Szczepkowska-Naliwajek K., Złotnictwo gotyckie Pomorza Gdańskiego, Ziemi chełmińskiej i Warmii, Wrocław-Kraków, 1987.