Zarządzanie obszarami, zespołami i obiektami zabytkowymi (ćwiczenia) (2014/15)


Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Zaliczenie z wykładu Zarządzanie obszarami, zespołami i obiektami zabytkowymi w semestrze zimowym.

Cele

Usystematyzowanie wiedzy na temat zarządzania obszarami, zespołami i obiektami zabytkowymi. Określenie roli i miejsca osób zarządzających zabytkami oraz identyfikacja struktur zaangażowanych w ten proces. Nabycie podstawowej wiedzy i umiejętności w zakresie opracowywania analiz, strategii konserwatorskich, planów zarządzania i programów ochrony dla wybranych typów obszarów, zespołów i obiektów zabytkowych.

Treści kształcenia

T.1 - Analiza teorii i uwarunkowań prawnych oraz studium przypadków i dobrych praktyk, jako czynników determinujących działania w obszarach, zespołach i obiektach zabytkowych. W toku zajęć dokona się identyfikacja i charakterystyka typologiczna obszarów, zespołów i obiektów zabytkowych. Określone zostaną prawa i obowiązki posiadacza i użytkownika zabytku. Zostaną zidentyfikowani uczestnicy procesu zarządzania.
T.2 - Wyjaśniona zostanie rola i zakres kompetencji konserwatorów wojewódzkich, konserwatorów diecezjalnych; oraz konserwatorów samorządowych; Studenci zapoznają się z istniejącymi instytucjami i stowarzyszeniami doradczymi, gremiami eksperckimi oraz rolą organizacji pozarządowych w procesie zarządzania zabytkami.
T.3 - Zostaną wyjaśnione i przeanalizowane na podstawie przykładów struktura i sposoby formułowania studium konserwatorskiego, analiz, strategii, planów zarządzania i programów ochrony zabytków dla wybranych typów obiektów i wszystkich szczebli samorządu terytorialnego. Studenci zyskają wiedzę na temat specyfiki i mechanizmów organizowania oraz zarządzania parków kulturowych; a także poznają metodykę tworzenia planów zarządzania i ochrony dla obiektów z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.
T.4 - Zostanie dokonana analiza działających mechanizmów zarządczych w wybranych obszarach Krakowa, Kalwarii Zebrzydowskiej i innych wyłonionych w drodze dyskusji obiektów, zespołów i obszarów zabytkowych.

Efekty kształcenia

WIEDZA
W_1 Student ma uporządkowaną wiedzę ogólną, obejmującą terminologię, teorię i metodologię z zakresu zarządzania obszarami, zespołami i obiektami zabytkowymi.

UMIEJĘTNOŚCI
U_1 Student potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla zarządzania obszarami, zespołami i obiektami zabytkowymi – potrafi sporządzać analizy konserwatorskie i dokumenty strategiczne.

KOMPETENCJE
K_1Student potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania w zakresie zarządzania obszarami, zespołami i obiektami zabytkowymi
K_2 Student ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy i świata oraz potrafi formułować strategie w tym zakresie.

Metody dydaktyczne

M.1 Wykład wprowadzający do ćwiczeń
M.2 Prezentacja multimedialna połączona z dyskusją problemową
M.3 Zajęcia terenowe i kameralne - ćwiczenia – formułowanie analiz, waloryzacji, wytycznych

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Zaliczenie na ocenę. Warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach, aktywny w nich udział (wykonanie w semestrze dwóch ćwiczeń pisemnych – analiza, studium przypadku) zapoznanie się z kanonem lektur, przedstawienie syntetycznej pracy semestralnej na zadany temat.

Lektury podstawowe

Drozdowska T., Jaworski T. J., Vademecum właściciela i użytkownika zabytku, Warszaw 1997;
Filipowicz P., Rola zaleceń konserwatorskich w procesie inwestycyjnym realizowanym w obiekcie zabytkowym w świetle oczekiwań projektanta i inwestora, Kurier Konserwatorski Nr 6; 2010, s. 5 – 10;
Gaweł Ł., Zabytkowe świątynie drewniane – model zarządzania na przykładzie kościoła św. Leonarda w Lipnicy Murowanej; Zarządzanie w kulturze, t. 7/2006, s. 55 – 62.
Gminny program opieki nad zabytkami. Poradnik metodyczny, Kurier Konserwatorski Nr 3; 2009;
Majdecki L., Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych, Warszawa 1993;
Medyński M., Status strony postępowania konserwatorskiego, Kurier Konserwatorski Nr 2; 2008;
Pasierb J. St., Ochrona zabytków sztuki kościelnej, Warszawa 1995;
Pawłowska K., Przeciwdziałanie konfliktom wokół ochrony i kształtowania krajobrazu, Kraków 2008.
Protection and Cultural Animation of Monuments, Sites and Historic Towns in Europe, UNESCO Munich 1980.;
Rola samorządowych służb konserwatorskich w systemie ochrony zabytków w Polsce, Lublin – Warszawa 2011;
Welc-Jędrzejewska J., Kulesza-Szerniewicz E., Makowska B., Stieler E., Jagielska E., Wnioski w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków do projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Propozycja formy i zapisu wniosków. Stan prawny na dzień 30 sierpnia 2009 r. , Kurier Konserwatorski Nr 4; 2009;
Wojewódzki program opieki nad zabytkami w Małopolsce na lata 2010–2013 Kraków 2010;
Wojewódzki program opieki nad zabytkami w Małopolsce na lata 2014-2017; Kraków 2014;
Wyżykowski A., Podstawy działań przestrzennych i programowych w procesie rewaloryzacji ośrodków miast zabytkowych, Kraków 1985;
Zarządzanie miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce i w Norwegii, Kraków 2011.

Lektury uzupełniające

Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Kraków 1976;
Forteczne parki kulturowe szansą na ochronę zabytków architektury obronnej. Fortyfikacja europejskim dziedzictwem kultury, t. XVI, Świnoujście – Warszawa 2004;
Gaweł Ł., Zarządzanie marką a rynek usług kulturalnych – na przykładzie Szlaku Architektury Drewnianej; Zarządzanie w kulturze, t. 7/2006, s. 123 – 130.
Heritage Landscape. Integrated Urban & Landscape Preservation & Restauration, Kraków 1993;
Kalinowski W., Problemy ochrony i konserwacji zabytkowych układów przestrzennych miast i osiedli, Toruń 1971;
Purchla J., Dziedzictwo a transformacja, Kraków 2005;
Wyjątkowa Uniwersalna Wartość, a monitoring dóbr światowego dziedzictwa, Warszawa 2011.