Historia powszechna XX w. (do 1945) (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Wiadomości pozyskane w trakcie nauki w szkole średniej oraz w poprzednich latach studiów, umiejętność analizowania tekstów źródłowych i opracowań.

Cele

Podstawowym celem przeprowadzonych zajęć jest zaznajomienie słuchaczy w dziejami świata w okresie między dwoma wojnami (węzłowe zagadnienia). W trakcie wykładów dotyczących dziejów powszechnych omówione zostaną z jednej strony wysiłki polityków zmierzające do zachowania pokoju, a z drugiej strony powstawanie totalitarnych struktur państwowych, dla których wojna stała się narzędziem uprawiana polityki.

Treści kształcenia

W trakcie wykładu zostaną w szczególniejszy sposób przedstawione próby ułożenia ładu politycznego i gospodarczego po zakończeniu Wielkiej Wojny Światowej. Zwróci się uwagę na sposoby budowania nowych państwa, w oparciu o zasadę samostanowienia, ze szczególnym uwzględnieniem nowych państw w Europie Środkowo-Wschodniej.
Ważnym tematem zajęć będzie przedstawienie działania zmierzające do ułożenia ładu europejskiego na drodze rewolucji socjalnej. Kolejnym ważnym zagadnieniem będzie pokazanie mechanizmów politycznych i społecznych, które doprowadziły do wybuchu II wojny światowej.
T_1. O wojnie po wojnie. Wojna instytucją bez przyszłości.
T_2. Zmiany rewolucyjne w Europie.
T_3. Nowy ład w Europie. Konferencja pokojowa w Paryżu.
T_4. Polityka kolonialna mocarstw. Sprawy Dalekiego Wschodu.
T_5. Faszyzm włoski. Stabilizacja sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej we Włoszech.
T_6. Niemcy. Od Republiki Weimarskiej do III Rzeszy.
T_7. Republiki Nadbałtyckie. Próba budowy niezależności i trwałej niepodległości.
T_8. Wielki kryzys ekonomiczny i jego następstwa.
T_9. Nowe społeczeństwo (kultura wysoka i kultura niska, obyczaje, sprawa kobieca).
T_10. Gospodarka (myśl naukowa, technologie i wynalazki, pieniądz, przemiany gospodarcze, łączność i transport).
T_11. Konflikty wojenne ostatnich lat pokoju.
T_12. W obliczu nowej wojny światowej.
T_13. Niemieckie marzenia o dominacji w Europie.
T_14. Bloki wojenne i kształtowanie się nowego układu sił w świecie.
T_15. Japońska ekspansja na Dalekim Wschodzie.

Efekty kształcenia

WIEDZA:
Ew_1. Zna najważniejszą faktografię historii powszechnej z lat 1918-1945 (K_W05).
EW_2. Posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych z tych lat oraz tekstów kultury pochodzących z tej epoki, rozumiejąc mechanizmy polityczne i społeczne związane z podłożem narodowym, religijnym i kulturowym, które doprowadziły do powstania dwóch państw totalitarnych i wybuchu II wojny światowej (K_W06).
Ew_3. Posiada wiedzę o możliwościach pogłębionego opisu i analizy omawianych wydarzeń historycznych korzystając z dorobku innych nauk humanistycznych, szczególnie historii sztuki, analizy literackiej i socjologii (K_W07).
Ew_4. Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju świata w okresie 1918-1945 (K_W09).

UMIEJĘTNOŚCI:
Eu_1. W oparciu o wielość źródeł dokumentujących życie polityczne i społeczne okresu międzywojennego potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować oraz uogólniać informacje tam zawarte (K_U01)

KOMPETENCJE (POSTAWY):
Ek_1. Efektem prowadzonych zajęć ma być również przekonanie o przydatności posiadanej wiedzy o mechanizmach dziejowych oraz umiejętności oceny rzeczywistości i nieschematycznego rozwiązywania problemów. Ma to studenta przygotować do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych (K_K03).
Ek_2. Ma także świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym. Ma świadomość roli Kościoła w procesie historycznym (K_K05).

Metody dydaktyczne

Aby osiągnąć zamierzony efekt kształcenia planowane jest użycie następujących metod dydaktycznych:
M_1. podająca (wykład informacyjny, pogadanka);
M_2. problemowa (wykład problemowy);
M_3. aktywizująca (dyskusja dydaktyczna);
M_4. eksponująca (film oraz pokaz fotografii i dokumentów).

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

W_1. W trakcie semestru odbędzie się pisemne kolokwium z geografii historycznej.
Kolokwium z geografii historycznej sprawdza znajomość pozyskaną w trakcie własnych studiów nad atlasem historycznym (literatura podstawowa).

W_2. Student zobowiązany jest do zaznajomienia się z treściami podawanymi na wykładzie i ćwiczeniach oraz znajdującymi w podręczniku(lektura podstawowa). Końcowym sprawdzianem wiedzy będzie pisemny egzamin (test wielokrotnego wyboru).

Lektury podstawowe

Tyszkiewicz J., Czapiewski E., Historia powszechna. Wiek XX. Warszawa 2010.
Wielki atlas historyczny, Warszawa 2002.

Lektury uzupełniające

Arend H., Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, Kraków 1997.
Foro P., Włochy faszystowskie, Kraków 2008.
Knopp G., Holokaust, Warszawa 2011.
Korkuć M., i inni, W cieniu czerwonej gwiazdy. Zbrodnie sowieckie na Polakach (1917-1956), Kraków 2008.
Mazower M., Imperium Hitlera, Warszawa 2008.
Moa P., Mity wojny domowej. Hiszpania 1936-1939, Warszawa 2007.
Okupacja sowiecka na ziemiach polskich 1939-1941, pod red. P. Chmielowca, Warszawa 2005.
Pleshakov C., Szaleństwo Stalina. Pierwsze 10 dni wojny na froncie wschodnim, Warszawa 2005.
Solski W., Moje wspomnienia, Paryż 1977.