Historia polskiej myśli ustrojowej (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Student powinien posiadać wiedzę, umiejętności i kompetencje objęte programem nauczania studiów humanistycznych na poziomie licencjackim

Cele

Celem konwersatorium jest ukazanie polskich debat ustrojowych od konstytucji 3 maja po konstytucje kwietniową z 1935 r. i przemiany ustrojowe następujące na skutek II wojny światowej. Zajęcia oparte o analizę tekstów źródłowych polskich prawników, historyków prawa i polityków ukazać mają ewolucję rodzimych doktryn konstytucyjnych, ich związek z ówczesna sytuacją polityczną oraz wykształcić u studenta zdolności czytania i rozumienia tekstów z zakresu doktryn prawnych.

Treści kształcenia

Zajęcia w formie konwersatorium obejmują wprowadzenie ogólne do podstawowych aktów prawa ustrojowego do uchwaleniu konstytucji po konstytucje z 1952 r. Wokół tych podstawowych aktów prawnych analizowana będzie toczona ówcześnie dyskusja prawno polityczna odnoście właściwości ustroju Rzeczpospolitej. W Konwersatorium uwzględnione zostaną również materiały które nie odnosiły się bezpośrednio do konstytucji, ale poruszały istotne elementy rozważań ustrojowych, np. z okresu rozbiorów. 1) Wprowadzenie do zagadnienia przedmiotu, zarys historii konstytucyjnej do 1791 r. do 1935 r.
2) Konstytucja 3 maja – obrona i krytyka
3) Wokół Napoleona – ustrój Księstwa Warszawskiego
4) Królestwo Polskie – królestwem konstytucyjnym?
5) Wokół ustroju cesarstwa Habsburgów
6) Sejmowładztwo: mała konstytucja z 1919
7) Projekty konstytucyjne przed uchwaleniem konstytucji marcowej
8) Konstytucja marcowa – krytyka i obrona
9) Nowela sierpniowa – legalna dyktatura?
10) Projekty konstytucyjne w latach 1926- 1934
11) Konstytucja kwietniowa – obrona i krytyka
12) Projekty reform opozycyjnych reform ustrojowych przed 1939 r.
13) Zagadnienie badania konstytucyjności ustaw w latach polskich doktrynach prawniczych w latach 1919- 1939
14) Krytyka prawnicza totalitaryzmów przed 1939 r.
15) Polska Ludowa – a państwo polskie. Wokół przemian ustrojowych po zakończeniu II wojny światowej 1) Wprowadzenie do zagadnienia przedmiotu, zarys historii konstytucyjnej do 1791 r. do 1935 r.
2) Konstytucja 3 maja – obrona i krytyka
3) Wokół Napoleona – ustrój Księstwa Warszawskiego
4) Królestwo Polskie – królestwem konstytucyjnym?
5) Wokół ustroju cesarstwa Habsburgów
6) Sejmowładztwo: mała konstytucja z 1919
7) Projekty konstytucyjne przed uchwaleniem konstytucji marcowej
8) Konstytucja marcowa – krytyka i obrona
9) Nowela sierpniowa – legalna dyktatura?
10) Projekty konstytucyjne w latach 1926- 1934
11) Konstytucja kwietniowa – obrona i krytyka
12) Projekty reform opozycyjnych reform ustrojowych przed 1939 r.
13) Zagadnienie badania konstytucyjności ustaw w latach polskich doktrynach prawniczych w latach 1919- 1939
14) Krytyka prawnicza totalitaryzmów przed 1939 r.
15) Polska Ludowa – a państwo polskie. Wokół przemian ustrojowych po zakończeniu II wojny światowej

Efekty kształcenia

Wiedza:
• zna na poziomie rozszerzonym terminologię z zakresu historii ustroju polski, jak i historii myśli ustrojowej omawianego okresu (S_W01)
• ma szczegółową wiedzę z zakresu z historii ustroju polski, jak i historii myśli ustrojowej omawianego okresu (S_W03)
• zna i rozumie zaawansowane metody analizy i interpretacji tekstów prawniczych i politycznych omawianego okresu (S_WO5)

Umiejętności:
• potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje specyficzne i szczególne z zakresu myśli ustrojowej i historii ustroju Polski(S_U01)
Posiada pogłębione umiejętności badawcze obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruktywnych narzędzi badawczych w zakresie polskiej historii myśli ustrojowej (S_U02)
• posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin istotnych z punktu widzenia historii doktryn politycznych i prawnych (S_U03)
Kompetencje społeczne:
• jest przygotowany do wykorzystania wiedzy i umiejętności z zakresu myśli ekonomicznej w pracy historyka, nauczyciela, dziennikarza, publicysty i innych z obszaru nauk humnanistycznych i prawnych

Metody dydaktyczne

• Konwersatorium oparte o lekturę tekstów prawnych, jak i teorii prawa i ustroju.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Zaliczenia na ocenę w sesji letniej w oparciu o: obecność, aktywności, prace semestralną.

Lektury podstawowe

A. W. Rzewuski, O formie rządu republikańskiego, OMP. Kraków 2008; O praworządności i zdrowy ustrój państwowy, red. T. Wieciech, M. Zakrzewski, OMP. Kraków 2006; S. Kutrzeba, Swoistość polskiej kultury i jej stosunek do zachodu, OMP, Kraków 2006; W. Kalinka, Galicja i Kraków pod panowaniem austriackim, OMP, Kraków 2001; I. Czuma, Absolutyzm ustrojowy, OMP, Kraków 2003; Amica Italia. Polscy prawnicy wobec włoskiego faszyzmu, OMP, Kraków 2004; Obiektywna podstawa prawa, red. B. Szlachta, OMP, Kraków 2002; Pod znakiem swastyki. Polscy prawnicy wobec Trzeciej Rzeszy, OMP, Kraków 2006.
700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna w latach 1865-1895, PWN, Warszawa1980; 700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna w latach 1831-1864, PWN, Warszawa 1977; Ankieta konstytucji z 17 marca 1921 r, W. L. Jaworski (red)., Kraków 1924

Lektury uzupełniające

B. Szlachta, Polscy konserwatyści wobec ustroju politycznego do roku 1939 r. OMP, Kraków 2000; A. Ajnenkiel, Polskie konstytucje, Wiedza Powszechna, Warszawa 1982; J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, PWN, Warszawa 1997.