Historia ZSRS (do 1941) (2014/15)
Sylabus
- Tytuł zajęć: Historia ZSRS (do 1941)
- Rok akademicki: 2014/15 Zajęcia dostępne w ramach przedmiotu:
- - Historia ZSRS (do 1941) [na kierunku:] Europa Wschodnia, studia pierwszego stopnia (licencjackie), stacjonarne, III rok, semestr zimowy [drukuj sylabus]
- [prowadzący wykład:30h/z/2ECTS]:ks. prof. dr hab. Jan Szczepaniak
- [prowadzący wykład:30h/z/2ECTS]:ks. prof. dr hab. Jan Szczepaniak
- Osoba odpowiedzialna za treść sylabusa: ks. prof. dr hab. Jan Szczepaniak
Sylabus
Wymagania wstępne
Wiadomości pozyskane w trakcie nauki w szkole średniej oraz w poprzednich latach studiów.
Cele
Zasadniczym celem wykłady będzie przekazanie studentom syntetycznej wiedzy dotyczącej Związku Sowieckiego, od rewolucji październikowej do początku wojny sowiecko-niemieckiej oraz pokazanie mechanizmów kulturowych, społecznych i politycznych wybuchu rewolucji i utrwalenia władzy przejętej przez komunistów.
Treści kształcenia
W pierwszej części zajęć wraz z studentami dokona się omówienia przyczyn rewolucji, wykorzystując wiedzę pozyskaną w trakcie dotychczasowego kursu historii i kultury Rosji. Następnie zostaną przedstawione życiorysy głównych „aktorów” rewolucji i historii państwa sowieckiego. Zasadniczy blok zajęć będzie dotyczył dziejów rewolucji komunistycznej i państwa sowieckiego z uwzględnieniem wszystkich aspektów: politycznego (w tym również represje), społecznego (w tym życie codzienne), gospodarczego (w tym industrializacja i kolektywizacja), życia kulturalnego (w tym rosyjska sztuka awangardowa i socrealizm) i religijnego (w tym ateizacja) społeczeństwa sowieckiego.
T_1. Władza w Rosji w jej historycznym rozwoju.
T_2. Warstwy społeczne w przededniu rewolucji
T_3. Gospodarka (rolnictwo, przemysł i handel) na przełomie XIX i XX w. Panorama religijna przedrewolucyjnej Rosji
T_4. Lenin – droga życiowa do wybuchu rewolucji
T_5. Stalin – biografia rewolucjonisty (do 1917 r.)
T_6. Koniec Cesarstwa Rosyjskiego. Rewolucja lutowa
T_7. Przejęcie władzy przez komunistów
T_8. „Czerwony terror” i wojna domowa
T_9. Zwycięstwo komunistów i powstanie państwa sowieckiego. Nowa Polityka Ekonomiczna
T_10. Śmierć Lenia i dojście Stalina do władzy. Rozprawa z opozycją
T_11. Nowa polityka społeczna. Kultura sowiecka w czasach stalinowskich. Polityka antyreligijna
T_12.Kolektywizacja i industrializacja
T_13.Polityka zagraniczna: wyjście z izolacjonizmu
T_14. Wielka czystka
T_15. Polityka sowiecka w przededniu wojny
T_1. Władza w Rosji w jej historycznym rozwoju.
T_2. Warstwy społeczne w przededniu rewolucji
T_3. Gospodarka (rolnictwo, przemysł i handel) na przełomie XIX i XX w. Panorama religijna przedrewolucyjnej Rosji
T_4. Lenin – droga życiowa do wybuchu rewolucji
T_5. Stalin – biografia rewolucjonisty (do 1917 r.)
T_6. Koniec Cesarstwa Rosyjskiego. Rewolucja lutowa
T_7. Przejęcie władzy przez komunistów
T_8. „Czerwony terror” i wojna domowa
T_9. Zwycięstwo komunistów i powstanie państwa sowieckiego. Nowa Polityka Ekonomiczna
T_10. Śmierć Lenia i dojście Stalina do władzy. Rozprawa z opozycją
T_11. Nowa polityka społeczna. Kultura sowiecka w czasach stalinowskich. Polityka antyreligijna
T_12.Kolektywizacja i industrializacja
T_13.Polityka zagraniczna: wyjście z izolacjonizmu
T_14. Wielka czystka
T_15. Polityka sowiecka w przededniu wojny
Efekty kształcenia
WIEDZA:
Ew_1. Zna najważniejszą faktografię historyczną związaną z historią rosyjskiego komunizmu i dziejami państwa sowieckiego, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Polaków na Wschodzie (S_W03).
Ew_2. Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji sowieckich dokumentów programowych, tekstów pisanych w „nowomowie” oraz różnych wytworów kultury komunistycznej, szczególnie ważnych dla studiowanej specjalności (S_W05).
UMIEJĘTNOŚCI:
Eu_1. Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i uogólniać informacje związane z dziejami Związku Sowieckiego. (S_U01).
Eu_2. Potrafi, posługując się narzędziami krytyki źródła, rozpoznać działania propagandowe fałszujące rzeczywistość (S_U02).
KOMPETENCJE (POSTAWY):
Ek_1. Jest przygotowany do pełnienia ról społecznych i wykonywania zawodów, w których konieczne jest zrozumienie wpływu komunizmu na mieszkańców Rosji, Ukrainy i Białorusi (S_K01).
Ew_1. Zna najważniejszą faktografię historyczną związaną z historią rosyjskiego komunizmu i dziejami państwa sowieckiego, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Polaków na Wschodzie (S_W03).
Ew_2. Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji sowieckich dokumentów programowych, tekstów pisanych w „nowomowie” oraz różnych wytworów kultury komunistycznej, szczególnie ważnych dla studiowanej specjalności (S_W05).
UMIEJĘTNOŚCI:
Eu_1. Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i uogólniać informacje związane z dziejami Związku Sowieckiego. (S_U01).
Eu_2. Potrafi, posługując się narzędziami krytyki źródła, rozpoznać działania propagandowe fałszujące rzeczywistość (S_U02).
KOMPETENCJE (POSTAWY):
Ek_1. Jest przygotowany do pełnienia ról społecznych i wykonywania zawodów, w których konieczne jest zrozumienie wpływu komunizmu na mieszkańców Rosji, Ukrainy i Białorusi (S_K01).
Metody dydaktyczne
Aby osiągnąć zamierzony efekt kształcenia planowane jest użycie następujących metod dydaktycznych:
M_1. podająca (wykład informacyjny, pogadanka);
M_2. problemowa (wykład problemowy);
M_3. aktywizująca (dyskusja dydaktyczna);
M_4. eksponująca (film oraz pokaz fotografii i dokumentów).
M_1. podająca (wykład informacyjny, pogadanka);
M_2. problemowa (wykład problemowy);
M_3. aktywizująca (dyskusja dydaktyczna);
M_4. eksponująca (film oraz pokaz fotografii i dokumentów).
Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia
Student zobowiązany jest do zaznajomienia się z treściami podawanymi na wykładzie oraz znajdującymi się w jednym, wybranym przez siebie podręczniku (lektura podstawowa).
W_1. Sprawdzenie wiedzy nastąpi przy pomocy egzaminu ustnego, którego jednym z elementów będzie znajomość zagadnień z geografii historycznej związanej z historią Związku Sowieckiego.
W_1. Sprawdzenie wiedzy nastąpi przy pomocy egzaminu ustnego, którego jednym z elementów będzie znajomość zagadnień z geografii historycznej związanej z historią Związku Sowieckiego.
Lektury podstawowe
Marples D. R., Historia ZSRR. Od rewolucji do rozpadu, Wrocław 2011.
Smaga J., Rosja w XX stuleciu, Kraków 2002.
Smaga J., Rosja w XX stuleciu, Kraków 2002.
Lektury uzupełniające
Andrew Ch., Mitrochin W., Archiwum Mitrochina. KGB w Europie i na świecie, Warszawa 2001.
Applebaum A., Gułag, Warszawa 2005.
Bethel N., Zdradzeni. Ostatni sekret II wojy światowej, Warszawa 2001.
Conquest R., Wielki terror, Warszawa 1997.
Heller M., Niekricz A., Utopia władzy, t. 1-3, Warszawa 1997.
Lewickyj B., Terror i rewolucja, Paryż 1975.
Merridale C., Wojna Iwana. Armia czerwona 1939-1945, Warszawa 2007.
Mleczin L., Ojcowie terroru, t. 1-2, Warszawa 2003-2004.
Service R., Lenin. Biografia, Warszawa 2003.
Pipes R., Rewolucja rosyjska, Warszawa 1994.
Pipes R., Rosja bolszewików, Warszawa 2005.
Pipes R., Rosja carów, Warszawa 2007.
Radziński E., Stalin, Warszawa 1996.
Applebaum A., Gułag, Warszawa 2005.
Bethel N., Zdradzeni. Ostatni sekret II wojy światowej, Warszawa 2001.
Conquest R., Wielki terror, Warszawa 1997.
Heller M., Niekricz A., Utopia władzy, t. 1-3, Warszawa 1997.
Lewickyj B., Terror i rewolucja, Paryż 1975.
Merridale C., Wojna Iwana. Armia czerwona 1939-1945, Warszawa 2007.
Mleczin L., Ojcowie terroru, t. 1-2, Warszawa 2003-2004.
Service R., Lenin. Biografia, Warszawa 2003.
Pipes R., Rewolucja rosyjska, Warszawa 1994.
Pipes R., Rosja bolszewików, Warszawa 2005.
Pipes R., Rosja carów, Warszawa 2007.
Radziński E., Stalin, Warszawa 1996.