Historia powszechna i Polski nowożytna (2014/15)

Sylabus

Sylabus

Wymagania wstępne

Wiedza historyczna na poziomie maturalnym; znajomość historii powszechnej na poziomie maturalnym;

Cele

Zapoznanie studentów z ogólnymi dziejami świata i Polski w XVI-XVIII w.; zapoznanie studentów z najważniejszymi problemami politycznymi, gospodarczymi, społecznymi oraz religijnymi świata i Polski w XVI-XVIII w.;

Treści kształcenia

Zajęcia obejmują historię powszechną świata i Polski w XVI-XVIII w. Tematyka zajęć porusza następujące zagadnienia: sytuacja społeczno-gospodarczo-polityczna Europy i świata w XVI-XVIII w.; główne nurty umysłowe od Renesansu do Oświecenia; ruch reformacyjny i kontrre-formacyjny; rywalizacja o hegemonię w Europie; konflikty zbrojne wpływające na kształt ów-czesnego świata; koncepcje władzy i modele państwa; dzieje Polskie w XVI-XVIII w. na tle wy-darzeń europejskich;

Lista proponowanych tematów omawianych podczas zajęć:

1. Wielkie odkrycia geograficzne (kultury przedkolumbijskie, odkrycia geograficzne Portugalczyków i Hiszpanów, konkwista, znaczenie odkryć geograficznych);
2. Reformacja w Niemczech (kwestie religijne i polityczne);
3. Polska i Litwa w czasach zygmuntowskich (polityka wewnętrzna i zagraniczna);
4. Wojna trzydziestoletnia (przyczyny, przebieg skutki);
5. Rządy kardynałów we Francji w XVII-XVIII w. (Richelieu, Mazarini, Fleury);
6. Rewolucja angielska (sytuacja gospodarcza i społeczna, purytanizm, Stuartowie w walce z parlamentem, działalność Olivera Cromwella, restauracja monarchii);
7. Kultura epoki baroku (literatura, sztuka, muzyka, teatr);
8. Wzrost potęgi Turcji w Europie w XVI-XVII w.;
9. Monarchia Ludwika XIV (polityka wewnętrzna);
10. Monarchia Ludwika XIV (polityka zagraniczna);
11. Wojna o sukcesję hiszpańską;
12. Wzrost potęgi Prus na przestrzeni XVI-XVIII w.;
13. Wielka Brytania i powstanie Stanów Zjednoczonych;
14. Filozofowie epoki oświecenia (Wolter, Hume, d'Alembert, La Mettrie, Holbach,
15. Antagonizm austriacko-pruski w XVIII w.;
16. Kultura XVIII wieku, (sztuka, muzyka, teatr);
17. Rzeczpospolita czasów stanisławowskich – gospodarka, kultura, oświata (, Konstytucja 3 Maja);
18. Upadek Rzeczpospolitej – rozbiory Polski (konfederacja barska; wojna w obronie Konstytucji 3 Maja; insurekcja kościuszkowska)
19. Kozaczyzna w Rzeczypospolitej XVI-XVIII;
20. Zygmunt III na tronie polskim – polityka wewnętrzna i zagraniczna;
21. Państwo Moskiewskie za panowania Iwana IV Groźnego; polityka wewnętrzna i zagraniczna;
22. Państwo Moskiewskie w czasach „Smuty”;
23. Państwo Moskiewskie za panowania pierwszych Romanowów;
24. Ekspansja Rosji w kierunku Syberii w XVI-XVIII w.;
25. Kultura Rosji XVI-XVIII w.;
26. Reformy Piotra I w Rosji na przełomie XVII i XVIIII w.;
27. Wielka wojna północna 1700-1721;
28. Przewroty pałacowe w Rosji w latach 1725-1762;
29. Rosja za panowania Katarzyny II. Polityka wewnętrzna i zagraniczna;
30. Wojny kolonialne i wojna siedmioletnia (1739-1763);
31. Przemiany w XVIII w. – ludność, gospodarka, społeczeństwo;
32. Rewolucja francuska – załamanie się starego ładu (1788-1789);
33. Sytuacja polityczna krajów pozaeuropejskich w XVI-XVIII w.;

Efekty kształcenia

Po ukończeniu kursu student nabywa określoną wiedzę, zakładane umiejętności i kompetencje:
Wiedza: student: zna podstawową terminologię nauk humanistycznych, z którymi powiązana jest historią świata i Polski XVI-XVIII w. Ew_1, Ew_2, Ew_3; zna najważniejszą faktografię historyczną świata i Polski XVI-XVIII w. Ew_4, Ew_5; ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju historiografii i jej nowych osiągnięciach w zakresie historii świata i Polski w XVI-XVIII w. Ew_8; zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury świata i Polski XVI-XVIII w. Ew_9;
Umiejętności: student: potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i uogólniać informacje specyficzne i szczególnie istotne dla historii świata i Polski w XVI-XVIII w. E_1; potrafi posługiwać się krytyką zewnętrzną i wewnętrzną źródeł historycznych dotyczą-cych historii świata i Polski w XVI-XVIII w. E_2, E_3; potrafi posługiwać się podstawo-wymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla historii świata i Polski w XVI-XVIII w. E_4;
Kompetencje społeczne: student jest przygotowany do pełnienia ról społecznych i wykonywania zawodów związanych z wykorzystaniem wiedzy dotyczącej historii świata i Polski XVI-XVIII w. Ek_2, Ek_3; student ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego wytworzonego na świecie i w Polsce w XVI-XVIII w. Ek_5;

Metody dydaktyczne

1. Samodzielne przygotowywanie przez studenta referatu (referatów) wybranego z listy przedstawionej przez prowadzącego zajęcia lub referatu (referatów) zgłoszonego przez samego studenta i zaakceptowanego przez prowadzącego zajęcia. Przygotowany referat jest obowiązkowo wygłoszony przez studenta podczas zajęć.
2. Praca z wybranym tekstem źródłowym podczas zajęć – interpretacja jego treści.
3. Zaliczenie przez studenta w ciągu każdego z semestrów 1 lektury z listy lektur uzupeł-niających podanej przez prowadzącego zajęcia lub lektury zaproponowanej przez stu-denta i zaakceptowanej przez prowadzącego.

Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia

Warunkiem uzyskania zaliczenia z zajęć przez studenta jest:
1. uczęszczanie na ćwiczenia (możliwe 2 nieobecności na zajęciach – bez względu na podany powód nieobecności). Student przekraczający limit dopuszczalnych nieobecności jest zo-bowiązany
2. przygotowanie i wygłoszenie referatu w wyznaczonym terminie. Temat referatu jest wybierany z listy przedstawionej przez prowadzącego zajęcia lub jest zgłoszonego przez samego studenta i zaakceptowanego przez prowadzącego zajęcia na pierwszych zajęciach w roku akademickim 2014/2015. Wtedy także zostaje wyznaczony termin wygłoszenia referatu. Czas wygłaszanego referatu nie powinien przekraczać 30 minut. Każdy z referatów jest omawiany przez prowadzącego zajęcia, z zaznaczeniem uwag związanych z jego przygotowaniem. Referaty nie są oceniane przez prowadzącego zajęcia ocenami. W przypadku przedstawienia referatu, który nie spełnia wymagań wstępnych lub w zasadniczy sposób narusza przyjęte prawa autorskie – przepisanego dosłownie konkretnego tekstu bez należytej krytyki, student zobowiązany jest raz jeszcze samodzielnie opracować i przedstawić prezentowany temat (referat nie zostaje zaliczony przez prowadzącego zajęcia);
3. aktywny udział w pracy z wybranym tekstem źródłowym podczas zajęć. Aktywność przejawiana przez studenta zaznaczana jest podczas każdych zajęć przez prowadzącego zajęcia w formie „plusa” – liczba zebranych „plusów” decyduje o ocenie uzyskanej z zajęć (im „plusów” jest więcej, tym wyższa ocena). Student jest każdorazowo informowany przez prowadzącego o otrzymaniu „plusa” lub jego nie otrzymaniu, z podaniem uzasadnienia;
4. zaliczenie w ciągu każdego z semestrów1 lektury z listy lektur uzupełniających podanej przez prowadzącego w pierwszym miesiącu zajęć lub lektury zaproponowanej przez studenta i zaakceptowanej przez prowadzącego (propozycje można składać do końca roku kalendarzowego 2013). Zaliczenie odbywa się na dyżurze prowadzącego zajęcia przez cały czas trwania zajęć – do ostatniego dyżuru przed sesją egzaminacyjną. Znajomość lektury jest oceniana przez prowadzącego w skali od 2 do 5 i wpływa na ocenę uzyskaną z zajęć;

Lektury podstawowe

Bazylow L., Wieczorkiewicz P., Historia Rosji, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005;
Gierowski J.A., Rzeczpospolita w dobie złotej wolności (1648-1763): Wieka historia Polski, t. 5, Kraków 2001 (oraz wydania późniejsze);
Grzybowski S., Dzieje Polski i Litwy (1505-1648): Wieka historia Polski, t. 4, Kraków 2000 (oraz wydania późniejsze);
Konopczyński W., Dzieje Polski nowożytnej, Warszawa 1996;
Markiewicz M., Historia Polski 1492-1795, Kraków 2002 (oraz wydania późniejsze);
Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek. XVIII, Warszawa 1994 (oraz wydania póź-niejsze);
Wójcik Z., Historia powszechna. Wiek. XVI-XVII, Warszawa 1995 (oraz wydania później-sze);

Lektury uzupełniające

Wykaz lektur pomocnych w opracowaniu tematów poszczególnych zagadnień studenci otrzymują na bieżąco w trakcie trwania zajęć.